مواد شیمیایی

مواد شیمیایی و انواع آن چیست؟

مواد شیمیایی حالتی از مواد هستند که ترکیب شیمیایی ثابت به همراه ویژگی های مشخص دارند و از طریق روش های فیزیکی و بدون از بین بردن پیوندهای شیمیایی، قابلیت جداسازی ندارند. به تعبیری دیگر، هر گونه از مواد که جرم و حجم داشته باشند را مواد شیمیایی می نامند.

مواد شیمیایی می توانند به صورت مواد ساده و متشکل از یک عنصر شیمیایی منفرد، ترکیبات شیمیایی یا آلیاژها وجود داشته باشند. ترکیبات شیمیایی از مخلوط شدن چند عنصر مختلف با نسبت های مشخص ایجاد می شوند که این نسبت ها در همه جا یکسان هستند. به طور مثال آب به عنوان رایج ترین ترکیب در جهان، شامل 2 اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن بوده که چه در رودخانه ها چه در آزمایشگاه به یک صورت سنتز می شود.

کاتالوگ معرفی مواد شیمیایی فامکو

فروش مواد شیمیایی

هایپر صنعت فامکو واردکننده و تامین کننده بزرگ مواد شیمیایی مورد نیاز صنایع گوناگون از جمله صنایع فولاد، پتروشیمی، نفت و گاز، آب و فاضلاب، معدن و غیره می باشد. مواد شیمیایی گوناگون شامل شوینده های صنعتی، مواد اولیه تولید شوینده، حلال های صنعتی، روغن های روانکاری، مواد منعقد کننده، انواع اسید و باز، سولفات ها و غیره با بهترین قیمت و بالاترین کیفیت توسط هایپر صنعت فامکو عرضه می شوند.

علم شیمی به خواص مواد و برهم کنش ها و انرژی بین مواد شیمیایی می پردازد. شیمی دانشی است که روزانه با آن سر و کار داریم و واکنش های شیمیایی در زندگی مدرن امروزه نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. در علم شیمی به مطالعه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد پرداخته می شود. خواص شیمیایی یک ماده عبارت است از ویژگی هایی که بر اساس آن ماهیت یک ماده تغییر کرده و به شکل دیگری نمایان می شود. لازم به ذکر است که طبقه بندی مواد شیمیایی به کمک خاصیت شیمیایی آنها صورت می گیرد. در حالی که خصوصیات متعلق به ظاهر مواد را خواص فیزیکی نامیده که بدون تغییر در ماهیت ماده قابل مشاهده هستند. مثلا فرآیندهایی مثل ذوب، تبخیر، انجماد، تصعید و تبرید را به عنوان خواص فیزیکی مواد شیمیایی می شناسند.

نکته بسیار مهم و حائز اهمیت، استفاده از مواد شیمیایی با کیفیت و تهیه شده از منابع معتبر با خلوص بالا می باشد. زیرا در غیر اینصورت خسارات بسیاری از جمله مشکلات اقتصادی و خطرات جانی را به دنبال خواهد داشت.

هر ماده ای که طعم و بو داشته باشد، ماده شیمیایی (Chemical Substance) محسوب می شود. مواد شیمیایی به شکل جامد، مایع، گاز و پلاسما وجود دارند. مواد شیمیایی با تغییر در شرایط دمایی و فشارهای مختلف، می توانند میان این فازها جا به جا شده و به یکی از چهار حالت ذکر شده نمایان شوند. این مواد به صورت خالص یا مخلوطی تشکیل شده از چند عنصر مختلف (به صورت محلول یا ترکیب) وجود دارند.

قابل ذکر است که تمامی اجسام جزء مواد شیمیایی محسوب می شوند به غیر از مواردی همچون نور، گرما، انرژی حرارتی، جاذبه زمین و مغناطیس، انرژی پتانسیل و جنبشی، صدا، افکار و رویا که ماده شیمیایی نیستند. به طور مثال نور دارای جرم ظاهری است، در حالی که فضایی را اشغال نمی کند. شایان ذکر است که به کمک فرآیند تجزیه عناصر و ترکیبات، اجزای تشکیل دهنده مواد شیمیایی را شناسایی می کنند.

منابع مواد شیمیایی

مواد شیمیایی از ذرات مختلفی از جمله مولکول ها یا اتم ها تشکیل شده اند. اتم ها نیز از ذرات کوچک تر پروتون، الکترون یا لپتون تشکیل شده اند. مواد شیمیایی به صورت کلی به دو صورت طبیعی و مصنوعی وجود دارند که شرح هر کدام در زیر آمده است:

مواد شیمیایی طبیعی

مواد شیمیایی طبیعی به صورت مستقیم از منابع گیاهی و زمین و به واسطه ارگانیسم های زنده تولید می شوند. این دسته از مواد شیمیایی برای انسان ها ایمن تر هستند و اغلب در سنتز مواد آرایشی مختلف، محصولات غذایی فاقد مواد افزودنی و انواع مکمل های غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله این ترکیبات شیمیایی می توان به موادی همچون فلزات مثل مس، آهن و آلومینیوم، سنگ و چوب، مروارید و الماس، پنبه، ابریشم و پشم اشاره کرد.

مواد شیمیایی مصنوعی

این گونه از مواد در آزمایشگاه ها و به روش های صنعتی سنتز می شوند. این مواد حاصل ترکیب مواد شیمیایی مختلف با همدیگر هستند. برای مثال در حدود 5000 سال پیش از مخلوط فلزات مس و قلع، فلز برنز را ساختند که از انعطاف پذیری بالایی برخوردار بود و برای ساخت زره و اسلحه به کار می رفت. همچنین ترکیباتی مثل فولاد ضد زنگ، فویل و آلومینیوم سبک نیز در این دسته بندی قرار می گیرند.

انواع مواد شیمیایی

به صورت کلی مواد شیمیایی به دو گروه مواد آلی و مواد معدنی دسته بندی می شوند.

مواد آلی

به گروهی از مواد شیمیایی که حاوی عنصر کربن هستند، مواد آلی گفته می شود. این گروه از مواد شیمیایی مقاومت حرارتی بالاتری دارد. نفت و زغال سنگ از جمله مهم ترین مواد آلی محسوب می شوند. انواع مواد آلی عبارتند از: هیدروکربن ها، روغن ها و پارافین ها، الکل ها، استرها، اترها، ترکیبات آلدهیدی و کتونی، آمین ها و آمیدها، ترکیبات آروماتیکی، اسیدهای کربوکسیلیک، اسیدهای آلی، الفین ها و استیلن ها و ترپن ها.

مواد معدنی

هر کدام از مواد شیمیایی که در دسته بندی مواد آلی قرار نگیرند، جزء ترکیبات شیمیایی معدنی یا غیرآلی محسوب می شوند. الماس و گرافیت در این گروه قرار می گیرند. این گروه از مواد شیمیایی به صورت جامد یافت می شوند و دارای ساختار بلوری یا کریستالی همراه با آرایش منظم و تکراری از اتم ها هستند. مواد معدنی به صورت طبیعی به وجود آمده و ساخته دست بشر نیستند. در واقع از طریق سنتز مصنوعی حاصل نشده اند و هر کدام ترکیب شیمیایی خاصی را دارا هستند.

مواد شیمیایی صنعتی چیست؟

ترکیبات شیمیایی مخصوص استفاده در صنایع و تولیدی های مختلف را شامل می شود که در برخی موارد تحت عنوان مواد شیمیایی تجاری نیز نامیده می شوند. مواد آلی به عنوان ماده اولیه تولید مواد شیمیایی صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. مواد شیمیایی صنعتی در گریدهای خوراکی، دارویی و صنعتی سنتز می شوند که گرید خوراکی مواد شیمیایی، درصد خلوص بالاتری دارند.

از جمله مواد شیمیایی صنعتی می توان به انواع حلال ها، رنگ ها و پوشش ها، مواد تثبیت کننده، نرم کننده ها و روان کننده ها، مواد معطر، رسانا و عایق ها و بازدارنده های حریق اشاره کرد.

روش های تولید مواد شیمیایی

امروزه روش های متفاوتی برای سنتز انواع مواد شیمیایی وجود دارند. از جمله مهم ترین روش های سنتز مواد شیمیایی می توان اشاره کرد به:

• آبکافت یا هیدرولیز
• اکسایش و کاهش (احیا)
• خنثی شدن
• برقکافت یا الکترولیز
• استری شدن یا استریفیکاسیون
• آسیل دار کردن یا آسیلاسیون
• فریدل-کرافتس
• کربوکسیل دار کردن
• هیدروژن زدایی
• نیترودار کردن یا نیتراسیون
• فیشر-تروپش
• دی آزو شدن یا جفت شدگی آزو
• تبادل یونی
• واکنش جانشینی یا جا به جایی دوگانه
• آب زدایی
• آمین کافت یا آمینولیز
• بسپارش یا پلیمریزاسیون (پلیمری شدن)
• کراکینگ (واکنش های تجزیه هیدروکربن ها)
• فرمیل دار کردن یا فرمیلاسیون
• تکلیس یا کلسینه کردن
• هالوژن دار شدن
• هیدروژنه کردن (هیدروژناسیون)
• هیدروژن زدایی

MSDS مواد شیمیایی

بعضی از مواد شیمیایی دارای ویژگی های خطرناکی هستند که می توانند هم برای انسان و هم محیط زیست مضر و آسیب زننده باشند. این ویژگی ها که می توانند برای انسان یا محیط زیست مضر باشند، به صورت علامت های مشخص و یکسان در سطح جهانی، بر روی بسته بندی مواد شیمیایی حک شده اند. تصاویر و توضیح این علائم به ترتیب در زیر آمده است:

1. اکسید کننده
2. قابل احتراق
3. مواد منفجره
4. خورنده
5. گازهای تحت فشار
6. سمیت محیطی
7. تحریک کننده
8. سرطان زا، سمیت تولید مثلی، اندامی یا تنفسی
9. سمیت حاد

در زیر برخی از مواد شیمیایی خطرناک نام برده شده اند:

• آرسنیک (As): به صورت جامد معدنی وجود داشته و در کشاورزی، شیشه سازی، مواد نگهدارنده چوب و قطعات الکترونیکی کاربرد دارد. این ماده بسیار خطرناک بوده و موجب سرطان، آسیب به سیستم عصبی، بروز مشکلات تنفسی و آسیب به ریه ها و همچنین مشکل در گردش خون می شود.
• سرب (Pb): این ماده به شکل جامد در طبیعت یافت می شود و اغلب در باتری خودرو کاربرد دارد. همچنین از این ماده سمی در ساخت انواع وسایل الکترونیکی، تجهیزات غواصی، ساخت مهمات و غیره استفاده می شود. از جمله عوارض استفاده از سرب باید گفت که می تواند موجب کم خونی، بیماری کلیوی، آسیب مغزی و نقص مادرزادی بشود.
• بنزن (C₆H₆): این ماده فوق العاده سمی در نفت خام یافت می شود و برای ساخت پلاستیک، مواد شوینده، آفت کش ها و سایر مواد شیمیایی کاربرد دارد. بنزن باعث کم خونی، خونریزی زیاد، ضعف سیستم ایمنی و آسیب دیدگی مغز استخوان می شود.
• تولوئن (C₇H₈): این ماده که به صورت مایع می باشد، به عنوان عامل رقیق سازی در صنایع رنگ سازی، چسب، ساخت مواد منفجره، صنایع چرم سازی و دباغی، جوهر سازی و پاک کننده لکه ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده سمی می تواند منجر به بروز مشکلاتی از جمله اضطراب، سرگیجه و گیجی، بی حسی و بی خوابی، خستگی عضلانی، آسیب به کبد و کلیه ها و همچنین التهاب و حساسیت های پوستی همچون درماتیت بشود.
• جیوه (Hg): احتمالا همه با جیوه آشنایی داشته، نام آن را شنیده اند و یا آن را از نزدیک دیده اند. این مایع سمی در ابزارهای اندازه گیری مثل فشارسنج، دماسنج، لامپ های بخار جیوه، لامپ های فلورسنت، بعضی از لوازم و محصولات آرایشی و همچنین در دندانپزشکی و به عنوان پرکننده های دندان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
• کادمیم (Cd): فلز سمی کادمیم به صورت جامد وجود داشته و در صنایع باتری سازی با قابلیت شارژ، سلول های خورشیدی، محصولات آبکاری، پیگمنت ها و پوشش ها و همچنین به عنوان مواد تثبیت کننده در پلاستیک ها استفاده می شود. کادمیم موجب بروز علائمی همچون آسیب دیدگی به سیستم عصبی، مشکلات تنفسی، سرطان، مشکلات گوارشی و اختلال در عملکرد سایر اعضای بدن همچون کلیه ها می شود.
• آفت کش ها و زباله های الکترونیکی

کاربرد مواد شیمیایی

انواع مواد شیمیایی در صنایع مختلف و با کاربری های متفاوتی وجود دارند. از جمله مهم ترین کاربرد مواد شیمیایی می توان به صنایع دارویی، تولید محصولات مراقبتی و زیبایی، در صنایع امنیت غذایی و کشاورزی، صنایع رنگ و رزین، سنتز حلال های شیمیایی، ریخته گری، آبکاری، صنایع تصفیه آب و فاضلاب، صنایع آرایشی و بهداشتی اشاره کرد. در زیر شرح مختصری از موارد استفاده از مواد شیمیایی در صنایع مختلف آمده است:

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع غذایی

محصولات غذایی در انواع متفاوتی وجود دارند که برای حفظ کیفیت و جلوگیری از فساد آنها از مواد شیمیایی به عنوان نگهدارنده استفاده می کنند. با استفاده از این نوع از ترکیبات شیمیایی مدت زمان نگهداری محصولات غذایی افزایش پیدا می کند. همچنین از ترکیباتی مثل اسید سیتریک به عنوان عامل طعم دهنده و تنظیم کننده pH و از تورین در نوشابه های انرژی زا و به عنوان عامل کاهش دهنده کلسترول و فشارخون و تنظیم کننده بافت چربی بدن استفاده می شود.

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع چرم سازی

یکی از مهم ترین فرآیندهای ساخت چرم مصنوعی، فرآیند موگیری از چرم خام می باشد. در این عملیات که به منظور افزایش مدت ماندگاری و مقاومت چرم انجام می شود، از موادی همچون کربنات سدیم، متیل آمین، سولفیدات سدیم و آهک استفاده می کنند. برای از بین بردن آهک استفاده شده در فرآیند آماده سازی پوست، از نمک آمونیوم استفاده می کنند. همچنین برای رنگ کردن چرم از موادی مثل کرومات سرب یا اکسید روی استفاده می کنند.

کاربرد مواد شیمیایی در صنعت کشاورزی

از مواد شیمیایی مختلف برای نگهداری از غلات و محصولات استفاده می کنند. همچنین از ترکیبات مختلفی جهت ساخت کودهای شیمیایی و آفت کش ها استفاده می کنند.

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع شوینده

مواد شوینده حاوی مواد شیمیایی خاص با کاربری های متفاوت به عنوان پاک کننده آلودگی ها و کثیفی ها مورد استفاده قرار می گیرند. به طور مثال برای ساخت صابون، از اسیدهای چرب، گلیسیرین و نمک سدیم استفاده می شود. همچنین برای تولید شامپوها از ماده دی سدیم لورت سولفوسوکسینات به جهت اثرات پاک کنندگی و از اسید سیتریک به عنوان تنظیم کننده pH پوست سر و عامل ضد شوره استفاده می کنند.

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع دارویی

همانطور که می دانید مواد شیمیایی مورد نیاز صنایع دارویی، علاوه بر خاصیت درمانی و دارویی باید خوراکی هم باشند. زیرا به صورت خوراکی مثل انواع قرص ها و کپسول ها مصرف می شوند. مواد شیمیایی مختلفی از جمله اسیدها، بازها، نمک های معدنی، اسیدهای آمینه و انواع حلال های آلی در این صنعت کاربردی هستند. مواد پرکاربرد در ساخت داروها شامل آب اکسیژنه، باریم سولفات، اسید تارتاریک، اکسید روی، پتاسیم پرمنگنات، سدیم تیوسولفات، دی نیترو کلروبنزن، روی سولفات، فرمالدئید و غیره هستند.

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع چاپ

از جمله موادی که به عنوان حلال برای مرکب چاپ استفاده می شوند، الکل ها هستند. سولفور روی برای ساخت رنگ ها و موادی مثل زایلین و تولوئن در مرکب های چاپ مورد استفاده قرار می گیرند.

کاربرد مواد شیمیایی آزمایشگاهی

برخی از مواد شیمیایی در گرید آزمایشگاهی و برای کارهای تحقیقاتی، تشخیصی و سنتز مواد شیمیایی پیچیده تر کاربرد دارند. این مواد که شامل معرف های شیمیایی استاندارد و مواد شیمیایی ساده هستند، برای انجام آزمایشات مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. مثلا برای انجام یک آزمایش ساده مثل تیتراسیون یا در طی تحقیقات دارویی و فرآیند تولید داروها، از مواد شیمیایی آزمایشگاهی استفاده می شود.

کاربرد مواد شیمیایی در صنایع آرایشی و بهداشتی

از مواد شیمیایی مختلفی با کاربردهای گسترده در ساخت محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. این نوع از مواد شیمیایی، به عنوان عامل ضد میکروبی یا نگهدارنده در لوسیون ها، نرم کننده ها، شامپوها، عطرها و سایر محصولات آرایشی کاربرد دارند.

فروش مواد شیمیایی صنعتی

همان طور که می دانید بیشترین کاربرد مواد شیمیایی در صنعت می باشد و برای صنایع معدنی، صنایع فلزی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین صنایع کشاورزی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.

در این بین مواد شیمیایی صنعتی در صنایعی مثل رنگ و رزین، چسب، نساجی، متالورژی، جواهرات و طلا سازی و همچنین برای تحقیق و توسعه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

بازار خرید و فروش مواد شیمیایی

مواد شیمیایی امروزه یکی از مهم ترین و پایه ای ترین مواد در چرخه اقتصادی و صنعتی یک کشور هستند. با توجه به استفاده از مواد اولیه شیمیایی برای رفع نیازهای روزمره انسان ها همچون غذا، پوشاک و دارو، نقش مهمی را در بازار و اقتصاد کشور ایفا می کنند. در همین راستا استفاده از مواد شیمیایی با کیفیت و با خلوص بالا بسیار حائز اهمیت می باشد. به منظور دریافت اطلاعات فنی و تخصصی و همچنین دریافت مشاوره، باید از کارشناسان با تجربه در این زمینه بهره بگیرید.

همچنین شایان ذکر است که قیمت روز مواد شیمیایی، بسته به نوسانات ارز، نوع مواد شیمیایی، برند و همچنین کشور تولید کننده متغیر است. شما مشتریان محترم می توانید جهت سفارش انواع مواد شیمیایی با کارشناسان ما تماس گرفته و همچنین از ایشان برای انتخاب مناسب ترین محصول مطابق با صنعت و نیاز خود مشورت دریافت نمایید.

مشتریان مواد شیمیایی هایپر صنعت فامکو

تعدادی از مشتریان مطرح هایپر صنعت فامکو در جدول زیر قابل مشاهده هستند. لازم به ذکر است هایپر صنعت فامکو پروژه های بسیار زیادی در زمینه مواد شیمیایی انجام داده است که موارد زیر تنها برخی از مشتریان را شامل می شوند.

برای اطلاع از قیمت محصولات یا دریافت مشاوره رایگان در زمینه انتخاب ماده شیمیایی مناسب کاربری خود، می توانید به صفحه مربوطه مراجعه نموده یا با کارشناسان هایپر صنعت فامکو تماس حاصل نمایید.