پمپ وکیوم خشک
پمپ وکیوم خشک یا پمپ خلاء بدون روغن چیست؟
پمپ خلاء بدون روغن (Oil Less Vacuum Pump) نوعی از وکیوم پمپ ها است که برای ایجاد خلاء یا وکیوم به هیچ سیالی از جمله آب یا روغن نیاز ندارد. رنج خلاء تولیدی توسط پمپ های وکیوم بدون روغن تک مرحله ای و پمپ های خلاء خشک دو مرحله ای، از 1 تا 10 میلی بار متغیر بوده و اکثرا در کاربردهای سبک صنعتی و آزمایشگاهی که نیاز به انتقال بخار ها و گازهای حساس و خورنده دارند، استفاده می شود.
انواع پمپ وکیوم هوا خشک
- پمپ وکیوم خشک روتاری وین (Rotary Vane یا پره دوار)
- پمپ وکیوم بدون روغن اسکرو (Screw یا پیچی)
- پمپ وکیوم خشک کلاو (Claw یا پنجه ای)
- پمپ خلاء بدون روغن بوستر (Booster یا بوستر وکیوم پمپ)
- پمپ خلاء خشک دیافراگمی
- پمپ خلاء بدون روغن اسکرول (Scroll یا حلزونی)
ویژگی های طراحی پمپ خلاء بدون روغن
از ویژگی های بارز پمپ وکیوم خشک، قابلیت آن در انتقال گاز ها و بخارات خورنده است. عدم وجود رطوبت در این نوع پمپ، مانع از ایجاد هرگونه خوردگی در پمپ وکیوم بدون روغن می شود.
ویژگی دیگر پمپ خلاء خشک ساختار مقاوم بدنه آن در شرایط کاری گوناگون است. در اغلب موارد متریال بدنه پمپ خلاء بدون روغن از جنس آهن ساخته می شود. این وکیوم پمپ های خشک به دلیل گرمای تولیدی بالای حاصل از عملکردشان، از استنلس استیل یا آلیاژها ساخته نمی شوند.
تنها سیال موجود در پمپ وکیوم بدون روغن، روغن موجود در مخزن مربوط به گیربکس و چرخ دنده ها است که در سیکل جداگانه ای از محفظه وکیوم وجود دارد.
پمپ وکیوم خشک در طول عملکرد و سیکل کاری خود مستعد رسیدن به دمای بسیار بالا است، چرا که هیچ سیالی جهت جذب گرمای حاصل از فرآیند در آن وجود ندارد.
پمپ وکیوم بدون روغن چگونه به بار حرارتی ایجاد شده غلبه می کند؟
پمپ خلاء خشک برای از بین بردن گرمای تولید شده حاصل از فرآیند ایجاد خلاء، به یک سیستم خنک کننده در طراحی خود مجهز است. عدم وجود این سیستم خنک کننده منجر به افزایش بار حرارتی در پمپ وکیوم و در نهایت استهلاک و از کار افتادن موتور آن می شود.
طرز کار پمپ خلاء بدون روغن روتاری وین
نحوه عملکرد پمپ خلاء خشک Rotary Vane به این صورت است که تیغه های گرافیتی موجود بر روی روتور پمپ وکیوم روتاری وین، فضای سیلندر را به سه بخش تقسیم کرده و با روشن شدن الکتروموتور، شروع به چرخش می کنند. در نتیجه باعث ایجاد مکش در ورودی پمپ مکنده بدون روغن می شوند. با ادامه حرکت دورانی روتور، گاز محبوس شده در سیلندر متراکم شده و با باز شدن سوپاپ خروجی عمل تخلیه انجام می شود.
طرز کار پمپ خلاء خشک اسکرو
پمپ وکیوم اسکرو یا پیچی درواقع یک ماشین دو محوره است که در آن دو روتور با شیار های مارپیچی زاویه دار و به صورت خلاف جهت یکدیگر (به صورت نر و مادگی) با حرکت دورانی و خلاف جهت خود، گاز را از سمت ورودی پمپ وکیوم خشک اسکرو به سمت خروجی این وکیوم پمپ هدایت می کنند. این عمل موجب ایجاد خلاء یا مکش در ورودی پمپ خلا خشک می شود.
طرز کار پمپ وکیوم خشک کلاو
پمپ وکیوم CLAW نیز یک ماشین دو محوره است با عملکردی شبیه به روتس وکیوم پمپ ها با این تفاوت که روتورهای پمپ وکیوم کلاو شبیه به چنگک هستند. با حرکت دورانی و خلاف جهت روتورهای چنگک مانند این نوع پمپ، گاز از سمت ورودی پمپ وکیوم مکیده شده و به سمت خروجی پمپ هدایت می شود. سپس با ایجاد تراکم در خروجی، عمل تخلیه گاز انجام می شود.
طرز کار پمپ خلاء بدون روغن دیافراگمی
پمپ وکیوم دیافراگمی از نوع وکیوم پمپ های خشک جابجایی مثبت و رفت و برگشتی می باشد. نحوه کار این پمپ مکنده بدون روغن به این صورت است که حرکت دورانی روتور را به حرکت رفت و برگشتی یک صفحه دیافراگمی انعطاف پذیر در داخل سیلندر پمپ تبدیل می کند. با یک رفت و برگشت صفحه دیافراگمی، گاز از طریق ورودی پمپ خلا خشک دیافراگمی مکیده شده و با ایجاد تراکم از قسمت خروجی تخلیه می شود.
طرز کار پمپ وکیوم بدون روغن اسکرول
پمپ وکیوم حلزونی از دو مارپیچ حلزونی لینک شده داخل یکدیگر تشکیل شده است که یکی از مارپیچ ها ثابت بوده و مارپیچ حلزونی دیگر در داخل آن حرکت دورانی انجام می دهد. همزمان با این حرکت چرخشی گاز از دهانه ورودی پمپ خلا خشک اسکرول مکیده شده و با ایجاد تراکم در داخل مارپیچ های حلزونی به سمت خروجی وکیوم پمپ اسکرول خشک هدایت شده و تخلیه می شود.
کاربرد پمپ وکیوم بدون روغن
- عملکرد عاری از روغن و آلایندگی پمپ خلاء بدون روغن، این مدل وکیوم پمپ را به یک انتخاب برتر برای ایجاد خلاء در صنایع شیمیایی و دارویی تبدیل کرده است.
- آزمایشگاه ها و کاربردهای تحقیقاتی با بخار و ذرات خطرناکی سروکار دارند که برای انتقال و تخلیه آن ها نیاز به پمپ وکیوم خشک یا پمپ خلاء آزمایشگاهی وجود دارد.
- کاربردهای مربوط به پزشکی، دندان پزشکی و بیمارستان ها
- تجهیزات مربوط به سیستم های تهویه مطبوع و تبرید مانند چیلر، هواساز و سردخانه
- صنایع غذایی و بسته بندی
- سیستم های انتقال مواد به ویژه مواد خورنده و حساس
- پلاستیک سازی
- متالورژی و بلورسازی
- فرآیند اصلاح خاک در مهندسی محیط زیست
- فرآیند های فرم دهی و خشک کردن با خلاء
مزایای پمپ خلا بدون روغن
- عملکرد پیوسته و مناسب در هر شرایط کاری با راندمان کاری و بازدهی بالا
- میزان تولید صدا و ارتعاش بسیار پایین پمپ خلاء آزمایشگاهی، مناسب برای محیط های آزمایشگاهی و تحقیقاتی
- کمترین میزان آلایندگی روغن و سایر مواد شیمیایی
- نیاز به تعمیر و نگهداری پایین
- عملکرد مداوم و پیوسته از فشار اتمسفر تا فشار نهایی
- سازگاری پمپ خلاء بدون روغن با بوستر پمپ ها، جهت رسیدن به محدوده خلاء بالاتر با ظرفیت بیشتر
- تیغه های گرافیتی روتور با عمر کاری بالا
- مجهز به سیستم خنک کاری
- میزان جریان حجمی بالا
