شستی اعلام حریق

شستی اعلام حریق چیست؟

شستی اعلام حریق تشکیل شده از یک میکرو سوئیچ است و یکی از اجزای سیستم اعلام حریق می باشد که با فشار دادن آن می توان دیگران را از ایجاد حریق در محیط مطلع ساخت، البته در شرایط عادی، غیر فعال بوده و فعال سازی آن به صورت دستی انجام می شود.

بروشور راهنمای تجهیزات آتش نشانی

انواع شاسی اعلام حریق

شاسی های اعلام حریق معمولا قرمز رنگ بوده و می توانند از جنس فلز و یا پلی کربنات باشند و ممکن است در ساختار الکتریکی آن ها از تیغه های باز و بسته اضافی برای صدور برخی فرامین استفاده شود. به طور کلی شاسی های اعلام حریق به دو صورت شیشه شکستنی و شستی فشاری موجود می باشند که در ادامه به شرح هر یک می پردازیم:

شستی شیشه شکستنی

با استفاده از دست یا چکش، شیشه روی شستی را می شکنند تا دستور رخ داد حریق به پنل مرکزی ارسال شود و اعلام حریق صورت گیرد. پس از اتمام عملیات می توان شیشه شستی اعلام حریق را تعویض کرد.

شستی فشاری (ریست پذیر)

این نوع شاسی اعلام حریق نیاز به ضربه ندارد و با فشار دست فعال می شود و پس از اتمام عملیات به وسیله میکروسوئیچی که در زیر آن قرار دارد ریست می شود.

شستی اعلام حریق ضد آب

یکی از مهم ترین انواع شاسی اعلام حریق، شستی اعلام حریق ضد آب می باشد که بیشتر در محیط های صنعتی استفاده می شود. لازم به ذکر است که هر محصول صنعتی از جمله شستی ضد آب داری درجه حفاظتی یا IP خاصی می باشد که نشان دهنده میزان نفوذ پذیری آب و گرد و غبار می باشد. در واقع هر چقدر IP شستی ضد آب بیشتر باشد درجه ایمنی آن بالاتر است.

شستی ضد انفجار

شستی ضد انفجار نیز در محیط های صنعتی کاربرد دارد. به طور معمول شاسی ضد انفجار در محیط هایی استفاده می شود که نفت و گاز و مواد اشتعال زا وجود دارد و جهت جلو گیری از انفجار شستی هنگام وقوع حریق از شستی ضد انفجار استفاده می شود.

علاوه بر شاسی های اعلام حریق در سیستم اطفا حریق نیز از چندین مدل شستی از جمله شستی توقف عملیات اطفاء حریق به رنگ آبی و شستی تخلیه سیستم اطفاء به رنگ زرد استفاده می شود.

نحوه عملکرد و استفاده از شستی اعلام حریق

به طور کلی شاسی های اعلام حریق قطعات فرمان دهنده محسوب می شوند. دلیل نام گذاری آن ها به شستی این است که توسط دست فعال می شوند. خروجی های شستی می توانند از نوع سیگنال، الکتریکی و مکانیکی باشند. اغلب شاسی ها برگشت پذیر هستند به این معنا که پس از فشار دادن آن در هنگام نیاز و برداشتن انگشت، دوباره توسط فنر درون خود به حالت اول باز می گردند. اما بعضی از شاسی ها که در محیط های اضطراری استفاده می شوند، برگشت پذیر نیستند و پس از برداشتن فشار، قفل می شوند و باید آن ها را توسط کلید آزاد کرد.

شستی اعلام حریق در حالت کلی ممکن است در هر کدام از سیستم های اعلام حریق متعارف، بیسیم و آدرس پذیر استفاده شود. در هر کدام از سیستم های اعلام حریق باید از شاسی متناسب با همان سیستم استفاده شود زیرا بسته به نوع سیستم اعلام حریق نحوه عملکرد شاسی اعلام حریق نیز متفاوت است. شستی اعلام حریق می تواند شامل، شستی متعارف، شستی آدرس پذیر و شستی بیسیم باشد که در ادامه به شرح هر یک می پردازیم:

• شستی اعلام حریق آدرس پذیر

در شستی آدرس پذیر، آدرس به طور دقیق مشخص می شود.

• شستی اعلام حریق بیسیم

شستی اعلام حریق بیسیم، نیاز به سیم کشی ندارد و توسط امواج رادیویی ارتباط برقرار می کند.

• شستی اعلام حریق متعارف

در شستی اعلام حریق متعارف با فشار دادن شاسی توسط افراد، ناحیه یا زون حریق مشخص می شود.

از نکات قابل توجه در ارتباط با شاسی اعلام حریق می توان به این موضوع اشاره نمود که شاسی ها از نظر الکتریکی به دو نوع کنتاکت نرمال باز و بسته تقسیم می شوند. شکل زیر نحوه عملکرد یک شستی کنتاکت باز در هنگام حریق را نشان می دهد.

1. مرحله 1 حالت نرمال و قبل از وقوع تحریک را نشان می دهد که در این حالت جریانی از خود عبور نمی دهد.
2. مرحله 2 حالت فعال یا تحریک را نشان می دهد که با اعمال فشار بر روی شاسی رخ می دهد و کنتاکت بسته و جریان را از خود عبور می دهد.
3. مرحله 3 نیز وضعیت قفل ماندن شاسی تا هنگام ریست شدن را نشان می دهد. به این صورت که حتی پس از برداشتن عامل فشار کنتاکت باز نمی شود و بسته است.

به طور کلی وضعیت شاسی در شرایط نرمال و شرایط اعلام حریق با هم متفاوت است. کنتاکت شاسی در شرایط نرمال باز است ولی در شرایط اعلام حریق، یک مقاومت در مسیر زون قرار می گیرد که میزان مقاومت آن 470 اهم است. شکل قرار گیری مقاومت به صورت موازی با تجهیزات موجود در زون و مقاومت انتهای خط (EOL) است. در این شرایط کنترل پنل، وضعیت حریق را تشخیص داده و اعلام حریق انجام می شود.

محل نصب شستی اعلام حریق

• نصب شاسی باید به گونه ای باشد که استفاده از آن برای افراد خطر آفرین نباشد.
• شستی بهتر است کنار راه پله نیز نصب شود.
• فاصله بین دو شستی از هم در راهرو وسیع یا کم خطر 30 الی 45 متر و در راهرو باریک یا پر خطر 15 الی 25 متر است.
• شاسی اعلام حریق باید 1.5 سانتی متر از دیوار فاصله داشته باشد.
• در تمام زون ها باید در کمترین حالت یک شستی نصب باشد.
• شستی باید در کنار همه ی راه های خروج و درب ها نصب شود.

• در مورد ارتفاع نصب شستی اعلام حریق بهتر است به این نکته توجه کرد که شاسی اعلام حریق باید حداقل در ارتفاع 110 و حداکثر در ارتفاع 140 سانتی متری زمین نصب شود. تلورانس آن می تواند 200 ± میلی متر باشد.

نحوه سیم کشی شستی اعلام حریق

سیم کشی شستی اعلام حریق به این صورت می باشد که به شستی دو سیم وارد و دو سیم از آن خارج می شود. البته شایان ذکر می باشد سیم مثبت و منفی هر یک وارد ترمینال جداگانه ای می شوند.

نحوه ریست شستی اعلام حریق

شستی شیشه ای را می توان مجددا با تعویض شیشه شستی اعلام حریق که شکسته شده است، استفاده کرد. اما ریست کردن شستی ریست پذیر توسط کلید مخصوص آن و مطابق دستورالعمل موجود در کاتالوگ شاسی برند مربوطه انجام می شود. و شاسی بعد از ریست شدن، به حالت اولیه باز خواهد گشت و می توان از آن دوباره استفاده نمود.

مراحل تست و ریست کردن شستی اعلام حریق

1. کلید شاسی را درون قفل قرار می دهیم و شاسی را باز می کنیم.
2. کلید شاسی را جدا می کنیم.
3. شاسی را می بندیم.

مراحل جایگذاری و تعویض شیشه شستی اعلام حریق

1. کلید شاسی را در محل مخصوص خود می گذاریم و آن را می گشاییم.
2. کلید را از محل جدا کرده.
3. قاب روی شاسی را باز می کنیم.
4. شیشه شستی اعلام حریق را تعویض می کنیم.
5. قاب روی شاسی را دوباره در جای خود قرار می دهیم.
6. در نهایت شاسی را می بندیم.

قیمت شستی اعلام حریق

قیمت خرید شستی اعلام حریق با توجه به نوع آن که شاسی متعارف یا شاسی آدرس پذیر یا شاسی وایرلس (بیسیم) باشد متفاوت است به گونه ای که قیمت شستی اعلام حریق وایرلس گران تر از شاسی آدرس پذیر و شستی آدرس پذیر نیز گران تر از شستی متعارف است. همچنین کیفیت شاسی و درجه حفاظت آن بسیار در قیمت آن تاثیر گذار است. علاوه بر این قیمت شستی اعلام حریق نیز بسیار تحت تاثیر ضد انفجار بودن یا معمولی بودن آن است.