اسپرینکلر آتش نشانی چیست؟
یکی از تجهیزات اطفاء حریق اتوماتیک، اسپرینکلر است که هنگام اطفا حریق به صورت خودکار فعال می شود و با استفاده از سیستم اطفاء حریق آبی موجب خاموش شدن آتش می شود.
بروشور راهنمای تجهیزات آتش نشانی
نحوه عملکرد و طرز کار اسپرینکلر
اسپرینکلر دارای حباب های شیشه ای حاوی جیوه حساس به دما می باشد و با افزایش دمای محیط اطراف اسپرینکلر، این حباب ها دچار انبساط می شوند و می شکنند و آب موجود در اسپرینکلر تخلیه می شود. پس در هنگام اجرای اسپرینکلر در سیستم اطفاء حریق، فقط اسپرینکلرهای نزدیک محل حریق که حرارت را حس کرده اند فعال می شوند و تا زمانی که منبع حاوی آب است عملکرد آن ها ادامه می یابد.
انواع اسپرینکلر آتش نشانی با توجه به رنگ مایع درونشان در دماهای متفاوتی فعال می شوند که در زیر ذکر شده است:
- نارنجی: 57 درجه
- قرمز: 68 درجه
- زرد: 70 درجه
- سبز: 93 درجه
- آبی: 141 درجه
- بنفش: 182 درجه
انواع اسپرینکلر آتش نشانی
اسپرینکلرها از نظر نحوه عملکرد و نوع واکنش و طریقه نصب به انواع زیر تقسیم می شوند:
اسپرینکلر پایین زن
جزء اسپرینکلرهای با حالت نصب عمودی هستند. دفلکتور آن به سمت پایین است و آب پس از عبور از اوریفیس و دفلکتور به صورت نیم کره ای پایین می ریزد.
اسپرینکلر بالا زن
نحوه نصب اسپرینکلر بالا زن نیز عمودی است و آب از اوریفیس به سمت بالا حرکت می کند و بعد از عبور از دفلکتور به صورت چتری خارج می شود. لازم به ذکر است که اسپرینکلرهای بالا زن جهت نصب نیاز به قاب ندارند.
اسپرینکلر واکنش استاندارد
سرعت واکنش اسپرینکلر به قطر حباب اسپرینکلر بستگی دارد و در اسپرینکلر واکنش استاندارد قطر حباب 3 میلی متر است.
اسپرینکلر واکنش سریع
در اسپرینکلر واکنش سریع قطر حباب اسپرینکلر 5 میلی متر می باشد و سریع تر از اسپرینکلر با واکنش استاندارد می باشد.
اسپرینکلر کنار زن یا دیواری (افقی)
نحوه نصب این اسپرینکلر به صورت افقی و بر روی دیوار می باشد و دارای دفلکتور خاصی است، به گونه ای که با فعال شدن اسپرینکلر دیواری بیشتر آب به روبرو پرتاب می شود اما مقداری از آب نیز به دیواری که اسپرینکلر بر روی آن نصب شده نیز پاشیده می شود.
اسپرینکلر مخفی (Concealed Sprinkler)
اسپرینکلر کانسیلد در مکان هایی که حفظ زیبایی ظاهر ساختمان مهم است استفاده می شود. دارای یک قاب می باشد و به صورت توکار و درون سقف نصب می شود، به گونه ای که پس از نصب هم سطح سقف می باشد و هنگام افزایش حرارت با جدا شدن قاب از اسپرینکلر و بیرون آمدن اسپرینکلر فعال می شود.
مشخصات اسپرینکلر آتش نشانی
اسپرینکلر دارای سیستمی با لوله های حاوی سیال است که در صورت نیاز طی مراحل زیر سیال درون آن رها می شود:
- آزاد شدن انتهای سیستم اسپرینکلر
- ایجاد اختلاف فشار
- رها شدن سیال در لوله
انواع سیستم اسپرینکلر آتش نشانی
اسپرینکلر دارای 4 نوع سیستم زیر می باشد:
سیستم اسپرینکلر لوله خشک
درون لوله ها هوای تحت فشار وجود دارد و به محض فعال شدن اسپرینکلرها فشار هوا کاهش می یابد و در اثر کاهش فشار شیر آب باز می شود و آب وارد سیستم شده و پس از آن از اسپرینکلر خارج می شود. به دلیل اینکه ابتدا فشار هوا تخلیه می شود در نتیجه تخلیه آب با تاخیر صورت گرفته، به همین دلیل در هر ناحیه اسپرینکلرهای مورد نیاز را 30% افزایش می دهند. در این سیستم اغلب از اسپرینکلر بالا زن استفاده می شود.
سیستم اسپرینکلر لوله تر
در سیستم اسپرینکلر لوله تر درون لوله ها آب وجود دارد و به محض فعال شدن اسپرینکلر آب درون لوله ها از طریق اسپرینکلر تخلیه می شود در نتیجه می توان گفت که اتلاف وقت در سیستم اسپرینکلر لوله تر وجود ندارد. اما از آنجایی که آب در دمای پایین یخ می زند در دماهای پایین حدود 4 درجه سانتی گراد از سیستم اسپرینکر ضد یخ استفاده می شود، به گونه ای که هنگام فعال شدن اسپرینکلر ابتدا ضد یخ و سپس آب تخلیه می شود. در سیستم اسپرینکلر تر از شیر یک طرفه و گیج فشار سیستم و منبع استفاده می شود.
سیستم اسپرینکلر پیش عملگر
فرمان فعال شدن اسپرینکلرها را سیستم اعلام حریق می دهد. یعنی باید در کنار آن ها حتما سیستم اعلام حریق نصب باشد و به تنهایی کاربردی ندارد. درون لوله های این نوع سیستم یا هوای فشرده و یا بدون فشار وجود دارد و در سه نوع همبندی تک، هم بندی دوتایی و بدون همبندی موجود است، که مدل اول مانند سیستم تر و نوع دوم مانند سیستم خشک عمل می کند و نوع سوم آن که سیستم بدون خطا نام دارد. حتی در صورت خراب شدن سیستم اعلام حریق با باز شدن اسپرینکلرها شروع به کار می کند. در این نوع سیستم از اسپرینکلر بالا زن استفاده می شود.
سیستم اسپرینکلر سیلابی (Deluge)
اسپرینکلرهای لوله کشی شده با دستور سیستم اعلام حریق فعال می شوند، درون این لوله ها آب است و با فرمان سیستم اعلام حریق، شیر کنترل باز می شود و آب از اسپرینکلرها خارج می شود. در واقع کنار هر اسپرینکلر دکتور نصب می شود.
اجزای اسپرینکلر آتش نشانی
به طور کلی اسپرینکلر مورد تایید آتش نشانی شامل 4 قسمت زیر می باشد:
- قاب
- سنسور حرارتی
- درپوش
- دفلکتور (صفحه منحرف کننده جریان)
کاربرد اسپرینکلر آتش نشانی
کاربرد اسپرینکلر به گونه ای است که هنگام مواجهه با آتش با فعال شدن و اطفاء حریق آبی از گسترش آتش جلوگیری و در نهایت آن را خاموش می کند، به گونه ای که طی تحقیق های بررسی شده با فعال شدن اسپرینکلرها هنگام آتش سوزی آسیب جدی به ساختمان و افراد وارد نشده است.
استاندارد نصب اسپرینکلر
آستاندارد نصب اسپرینکلر به شرح ذیل بوده و می بایست به دقت اجرا گردد:
- پارکینگ باید به طور کامل تحت پوشش اسپرینکلر باشد و قرار دادن چند عدد اسپرینکلر در پارکینگ کار اشتباهی است.
- تمام محل های ساختمان با کاربری تجاری اعم از واحد، راه پله و غیره باید تحت پوشش اسپرینکلر باشد.
- ساختمان های با ارتفاع 23 متر در تمام نقاط اعم از اتاق و غیره به جز سرویس بهداشتی باید تحت پوشش اسپرینکلر باشند.
- در مکان های عمومی مانند آمفی تئاتر و سینما باید به طور کامل از اسپرینکلر استفاده کرد.
- انبارها نیز باید تحت پوشش اسپرینکلر باشند.
- اسپرینکلرها باید هر سال چک و آزمایش شوند.
- در تجهیزات مورد استفاده در سیستم اسپرینکلر باید فشار کاری لحاظ شود. فشار کاری اجزاء روی زمین نباید کمتر از 12.1 بار و تجهیزات زیر زمین 10.4 بار باشد.
- هر سیستم اسپرینکلر باید دارای یک شیر کنترل باشد.
- تعداد اسپرینکلرهای ذخیره یک سیستم اطفا حریق اسپرینکلر:
- تعداد کل: 300 با ذخیره بیش از 6 اسپرینکلر
- تعداد کل: 300 تا 1000 با ذخیره بیش از 12 اسپرینکلر
- تعداد کل: بیش از 1000 با ذخیره بیش از 14 اسپرینکلر
- حداکثر فاصله اسپرینکلرهای پاششی آویزان و عمودی استاندارد در محیط کم خطر برای نوع سازه غیر مسدود کننده و غیر قابل سوختن، برابر با 4.6 متر می باشد.
- حداکثر فاصله اسپرینکلرهای پاششی آویزان و عمودی استاندارد در محیط های با خطر معمولی برای همه نوع سازه، برابر با 4.6 متر می باشد.
- حداکثر فاصله اسپرینکلرهای پاششی آویزان و عمودی استاندارد در محیط پر خطر برای همه نوع سازه، برابر با 3.7 متر می باشد.
- سایز اسپرینکلر:
| سایز لوله (اینچ) | حداکثر تعداد اسپرینکلر | |
| لوله فولادی | لوله مسی | |
| 1 | 2 | 2 |
| 1¼ | 3 | 3 |
| 1½ | 5 | 5 |
| 2 | 10 | 12 |
| 2½ | 30 | 40 |
| 3 | 60 | 65 |
| 4 | 100 | 112 |
| سایز لوله (اینچ) | حداکثر تعداد اسپرینکلر | |
| لوله فولادی | لوله مسی | |
| 1 | 2 | 2 |
| 1¼ | 3 | 3 |
| 1½ | 5 | 5 |
| 2 | 10 | 12 |
| 2½ | 20 | 25 |
| 3 | 40 | 45 |
| 4 | 100 | 115 |
| 5 | 160 | 180 |
| 6 | 275 | 300 |
راهنمای خرید اسپرینکلر آتش نشانی
هنگام خرید اسپرینکلر باید به مواردی از قبیل نوع سازه، دبی مورد نیاز، سایزینگ لوله، محاسبات هیدرولیکی و محل نصب اسپرینکلر دقت کرد.
لیست قیمت اسپرینکلر آتش نشانی
همانطور که در فوق ذکر شد اسپرینکلر دارای انواع مختلفی می باشد. با توجه به نوع اسپرینکلر و برند آن، قیمت اسپرینکلر ها بسیار متفاوت و متنوع هستند.
دیـــدگاه‌ها
شما هم درباره این کالا دیدگاه ثبت کنید.