ضخامت سنج رنگ و پوشش

ضخامت سنج رنگ و پوشش چیست؟

برای اندازه گیری ضخامت پوشش سطوح آهنی و غیر آهنی در تجهیزات صنعتی مختلف از ضخامت سنج استفاده می شود. اندازه گیری ضخامت پوشش به کمک پراب جدا یا سر خود انجام می شود. یکی از موارد مهم در حوزه کنترل کیفیت اندازه گیری میزان ضخامت اجسام و پوشش آن ها است زیرا وجود عیوب در ضخامت پوشش موجب خوردگی، زنگ زدگی و از بین رفتن قطعه می گردد.

این دستگاه ها معمولا برای اندازه گیری ضخامت رنگ بر روی انواع سطوح فلزی (آهنی یا آلومینیومی) کاربرد دارند. نام های دیگر این ابزار ضخامت سنج آبکاری، تست رنگ خودرو، دستگاه تشخیص رنگ، تستر رنگ دیجیتال، عمق سنج رنگ، ضخامت سنج رنگ خشک، رنگ سنج، ضخامت سنج رنگ، ضخامت سنج پوشش است.

مشخصات فنی دستگاه ضخامت سنج رنگ و پوشش

از جمله ویژگی های این دستگاه قابلیت مشاهده پارامتر های فیزیکی اندازه گیری شده بر حسب کمیت های میکرون، میلیمتر و میلز است.

انواع روش های ضخامت سنجی

اندازه گیری ضخامت رنگ و پوشش برای سنجش عمر پوشش مورد نظر، ظاهر و عملکرد دستگاه و میزان سازگاری با استاندارد های بین المللی کاربرد دارد. به طور کلی این فرآیند به دو روش انجام می گیرد. بعضی از انواع روش های اندازه گیری سطح پوشش رنگ دردسته بندی روش های مخرب قرار می گیرند. به طور مثال روش هایی که با استفاده از ابزار خاصی سطح پوشش رنگ برش داده شده و سپس اندازه گیری انجام می شود روش مخرب محسوب می گردد.

اما دستگاه های ضخامت سنج پیشرفته که در این متن راجع به آن صحبت می کنیم از روش القای مغناطیسی و ادی کارنت استفاده می کنند. در این روش به سطح پوشش رنگ آسیبی وارد نمی شود و به اصطلاح این روش غیر مخرب محسوب می شود. از روش القای مغناطیسی بیشتر برای سنجش ضخامت پوشش روی سطوح آهنی و از روش ادی کارنت برای سطوحی که خاصیت مغناطیسی ندارند مثل سطوح آلومینیومی استفاده می شود.

ضخامت سنج رنگ خودرو چیست؟

در زمان کارشناسی خودرو یکی از نکات مورد توجه، تشخیص رنگ شدگی خودرو است و این کار به وسیله ضخامت سنج ها انجام می شود. ضخامت رنگی که روی بدنه خودرو را پوشش می دهد دارای یک مقدار استاندارد و ثابت است. به عنوان مثال در حالت عادی پوشش ضخامت رنگ خودرو بین 100 تا 150 میکرون است که معادل 4 میلز است. در خودرو واحد میکرون بیشتر استفاده می شود و اگر حدود 20 میکرون ضخامت رنگ بیشتر باشد نشان دهنده رنگ شدگی خودرو است.

توجه داشته باشید که ضخامت رنگ در خودرو های داخلی و خارجی یکسان نیست و مقادیر مختلفی دارد. لایه های مختلف بدنه که در زمان شناسایی رنگ خودرو بررسی می شوند شامل موارد زیر است.

• بدنه ماشین
• لایه پرایمر (primer)
• لایه رنگ (basecoat)
• پوشش کلیر (لایه clearcoat)

اولین بخش برای بررسی ضخامت رنگ، بدنه فلزی ماشین است. هرچند که ضخامت رنگ به این بخش وابسته نخواهد بود ولی به دلیل اینکه اولین لایه است برای شناسایی رنگ شدگی می تواند موثر باشد. بعد از بدنه اولین لایه ای که رنگ می پذیرد و دومین لایه از ضخامت رنگ بدنه مربوط به لایه primer با ضخامت 40 تا 55 میکرون می باشد. که در اثر آسیب به بدنه این لایه قابل مشاهده است و دارای رنگ نقره ای و براقی است.

دومین لایه رنگ به بیس کت (basecoat) با ضخامت 10 تا 20 میکرون اختصاص دارد و به شکل یک لایه نازک روی پرایمر قرار می گیرد و این لایه در کارخانجات روی بدنه خودرو زده می شود و اما آخرین لایه پوشش کلیر است که در آخرین مرحله زده می شود که نوعی رنگ پلی اتیلن بدون رنگدانه است. دارای ضخامتی معادل 30 تا 50 میکرون است. برای حفاظت از رنگ اصلی و براق شدن استفاده می شود. این رنگ همان رنگی است که از نظر بصری ما می بینیم

نحوه انتخاب ضخامت سنج

بسیاری از ضخامت سنج های تولید شده بر اساس دو مکانیزم القای مغناطیسی و جریان گردابی کار می کنند تا کاربر بدون تغییر نوع ضخامت سنج طیف وسیعی تری را مورد سنجش قرار دهد. دو انتخاب اصلی که می توانید داشته باشید مدل دیجیتالی و مدلی که دارای قابلیت ذخیره سازی داده ها باشد و اطلاعاتی نظیر مقادیر حداکثری و حداقلی، مقدار میانگین و غیره را ارائه می دهد. نوع دیگر انتخاب بر اساس شکل قطعه ای است که می خواهیم اندازه گیری کنیم. سنجش ضخامت پوشش بر روی قطر داخلی لوله به یک پراب 90 درجه نیاز دارد در حالیکه برای سطوح صاف به یک پراب صفر درجه احتیاج داریم.

نحوه کار با دستگاه ضخامت سنج رنگ و پوشش

دقت ابزار ضخامت سنج یک معیار مهم در انتخاب نوع دستگاه است که این دقت اختلاف بین مقدار واقعی و مقدار اندازه گیری شده می باشد و به دو عامل نوع سنسور و تکنولوژی به کار رفته در دستگاه وابسته است. به منظور بررسی دقت دستگاه آن را بر روی یک فلز بدون رنگ قرار دهید باید عدد صفر را نمایش دهد. در مرحله بعدی فویل های کالیبراسیون را بر روی پلیت فلزی صفر گذاشته و پراب را بر روی فویل بگذارید. عدد ضخامت باید در محدوده تعریف شده باشد. برای به حداقل رساندن خطای اندازه گیری باید ضخامت سنج کالیبره شود. در پروسه ضخامت سنجی موانعی وجود دارد که موجب می شود دستگاه به درستی اندازه گیری نکند. ضخامت یا زبری سطح، انحنا، میزان نفوذ پذیری مغناطیسی و رسانایی همگی مواردی هستند که نتایج اشتباه را به وجود می آورند.

دستگاه سنجش رنگ و پوشش دارای سنسور فرستنده و گیرنده جریان گردابی است. این ابزار مجهز به صفحه گلید، صفحه نمایش و برد مرکزی است. عملکرد دستگاه به این صورت است که فرستنده پالس مغناطیسی را ارسال می کند. این پالس بعد از عبور از میان پوشش و رنگ به پایه رنگ که از جنس آهن یا آلومینیوم است رسیده و برای سنجش میزان ضخامت پوشش مورد نظر از پردازش مقدار جریان گردانی و میدان مغناطیسی استفاده می کند. نماد F برای فلزات آهنی و نماد NFEبرای فلزات غیر مغناطیسی مانند آلومینیوم، مس و غیره به کار می رود.

کاربرد ضخامت سنج رنگ و پوشش

• رنگ های ترافیکی، ساختمانی، پودری، رنگ و رزین
• صنایع فولاد و آب کاری
• صنعت خودرو، صنایع هواپیما سازی و کشتی سازی
• جواهر سازی
• حوزه پزشکی
• فرآیند آنودایزینگ آلومینیوم
• سیمان و لوله سازی
• اندازه گیری ضخامت رنگ در لوله های انتقال
• صنایع خودروسازی برای سنجش ضخامت رنگ بدنه
• کارشناسان در حین انجام معاملات برای تشخیص تصادفی بودن خودرو
• تکنولوژی هسته ای
• ساختمان سازی
• پتروشیمی
• لوازم خانگی