الکتروموتور ضد انفجار

الکتروموتور ضد انفجار (EX) چیست؟

الکتروموتور ضد انفجار یا الکتروموتور EX، نوع الکتروموتور است که با هدف جلوگیری از آتش سوزی یا انفجار برای محیط های دارای پتانسیل، می باشد. الکتروموترو ضد انفجار غالبا در مکان هایی که گازها، میعانات و بخارهای قابل اشتعال وجود دارد، کاربرد دارد.

موتور ضد انفجار (Explosion Proof Electric-Motor) در صنعت با نام هایی مانند الکتروموتور ضد جرقه، الکتروموتور EX، الکتروموتور محیط های خطرناک (Hazardous Area) و غیره نیز شناخته می شود. در ادامه به شرح کامل این نوع الکتروموتور خواهیم پرداخت و شما را با نحوه انتخاب الکتروموتور ضد انفجار آشنا خواهیم نمود.

ویدیو معرفی الکتروموتور ضد انفجار (EX) و نحوه عملکرد آن

بازدیدکننده محترم، در صورت بازدید این صفحه با موبایل، لطفا جهت رویت کامل جداول، زمانی که روی جداول هستید تصویر را به سمت چپ یا راست بکشید (برخی جداول به دلیل بزرگی ممکن است در صفحه نمایش شما به صورت کامل نمایش داده نشوند، همچنین می توانید موبایل خود را به صورت افقی بگیرید تا جداول را بهتر ببینید.).

محیط های انفجاری و الکتروموتور های ضدانفجار

قبل از بررسی الکتروموتورهای ضدانفجار به توضیح اجمالی محیط های انفجاری در فضاهای عملیاتی می پردازیم. در مورد طبقه بندی فضاهای کاری صنایع، از نقطه نظر آتش سوزی و انفجاری دو استاندارد در سطح جهانی مطرح می باشد که عبارتند از:

• استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)
• استاندارد بین المللی (IEC) در اروپا و اکثر کشورهای جهان

در چه مکان هایی باید از الکتروموتور ضد انفجار استفاده کرد؟

در مکان هایی که گازها، میعانات و بخارهای قابل اشتعال وجود دارد، بنا بر حساسیت مکانی و ایمنی که باید برای آن مکان در نظر گرفته شود، از الکتروموتورهای ضد انفجار استفاده می شود که از انتشار جرقه به بیرون از ترمینال باکس و داخل موتور به محیط بیرون جلوگیری می کند. در چنین مکان هایی از الکتروموتورهای ضد انفجار (Explosion proof) استفاده می شود.

تقسیم بندی الکتروموتورهای ضد انفجار بر اساس مکان

• Zone 0 یا مناطق بسیار حساس: این نواحی مدام در معرض گازها و بخارات قابل انجار هستند.
• Zone 1 یا مناطق نیمه حساس: این نواحی مدام آلوده نیستند ولی در معرض آلودگی قرار دارند.
• Zone 2 یا مناطق با حساسیت کم: این ناحیه امن تر از ناحیه 1 است ولی ممکن است نشتی رخ دهد.

استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)

در این استاندارد فضاهای صنعتی بر حسب نوع مواد آتشزا ابتدا به سه رده به نام Class با تعاریف زیر تقسیم بندی شده است:

• Class 1: فضایی است که در آن گازهای قابل اشتعال موجود باشد، مانند: تاسیسات نفتی.
• Class 2: فضایی است که در آن غبارهای قابل اشتعال از قبیل غبار ذغال سنگ، غبار منیزیم، آلومینیوم و غیره موجود باشد.
• Class 3: فضایی است که در آن فیبرهای قابل اشتعال مانند: پنبه، کناف، براده های چوب و غیره موجود باشد.

NEC هر یک از Class های فوق را بر حسب احتمال آتش سوزی به دو بخش تقسیم می کند که هر کدام را یک Division می نامند. تعاریف هر Division به اختصار به شرح زیر است:

• Class 1 Division 1: شامل فضاهایی است که در شرایط عادی بهره برداری از تجهیزات، گازها یا بخارات قابل اشتعال در فضا پراکنده شوند.
• Class 1 Division 2: شامل فضاهایی است که در شرایط عادی، عاری از گازها و بخارات آتشزا بوده ولی در حالت غیر عادی به دلیل از کار افتادگی و خرابی تجهیزات، گازها به فضای کار وارد می گردد و منطقه خطر ساز می شود و همچنین فضاهای مجاور Division1 را Division2 می گویند.

استاندارد اروپایی IEC

استاندارد IEC فقط شامل فضاهایی می شود که در آنها گازها و بخارات قابل اشتعال وجود دارد و Class1 استاندارد NEC را شامل می شود و در صنایع شیمیایی و هیدروکربنی کاربرد دارد. در این استاندارد فضاها بر حسب میزان گازهای قابل اشتعال به سه Zone یا منطقه تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

• 0 Zone: فضاهایی که گاز و هوای قابل اشتعال در آن وجود دارد و برای مدت طولانی وجود خواهد داشت (بیش از 1000 ساعت در سال)، این فضا در استاندارد آمریکایی Division1 محسوب می شود. لازم به ذکر است که معمولا در 0 Zone هیچ الکتروموتور ضدانفجار یا تجهیزات برقی نصب نمی گردد.
• 1 Zone: فضاهایی را که در آن مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال در شرایط عادی بهره برداری به طور متناوب وجود ندارد (بین 10 تا 1000 ساعت در سال). این فضاها نیز در Division1 قرار می گیرند.
• 2 Zone: فضاهایی که در شرایط عادی بهره برداری، مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال وجود ندارد و یا در صورت وجود برای مدت کوتاهی تداوم خواهد داشت (بین 1 تا 10 ساعت در سال). این فضاها در Division2 قرار می گیرند.

روش کدبندی بر طبق استاندارد الکتروموتور ضد انفجار

آمریکایی 505 NEC در این روش ابتدا Class، فضا (Zone)، سپس علامت ضدانفجار Ex، بعد از آن نوع حفاظت سیستم، بعد تعیین گروه بندی دستگاه و درج زیر گروه گازی، سپس قید حداکثر درجه حرارت مجاز سیستم و در انتها ذکر شماره IP آورده می شود.

IP66 ExD IIC T6 Class I Zone1 نمونه ای از استاندارد آمریکایی می باشد.

روش کدبندی بر طبق استاندارد اروپایی IEC

ابتدا ذکر علامت ضدانفجار Ex، نوشتن نوع حفاظت موتور، سپس درج گروه بندی گازی دستگاه (I,II) و تقسیم بندی آن، قید حداکثر درجه حرارت مجاز سیستم و در انتها ذکر شماره IP آورده می شود.

IP55 Exd IIC T4 نمونه ای از استاندارد اروپایی می باشد. لازم به ذکر است، در هر دو روش، پس از نوشتن کدها یا قبل از آن مشخصات کامل الکتروموتور از قبیل: قدرت، ولتاژ، آمپر، مدل، سازنده، سال ساخت و غیره روی پلاک قید می گردد.

به صورت کلی مطابق استاندارد IIM اروپا، کد الکتروموتورهای ضدانفجار از 4 بخش زیر تشکیل می گردد:

• عبارت ثابت EEx
• یکی از حروف d و p و e و n که بیانگر نوع حفاظت موتور است.
• گروه کلاس موتور IC و IIC
• حداکثر درجه حرارت سطح موتور

عبارت EEx مشخص کننده الکتروموتور های قابل استفاده در مناطق خطرناک انفجاری می باشد و نشان دهنده ضدانفجار بودن الکتروموتور است.

حروف نشان دهنده نوع حفاظت موتور، با فاصله بعد از EEx نوشته می شود که شرح آن در ذیل آمده است:

• EExd.a: در این موتورهای ضدانفجار اگر جرقه یا احتراقی صورت گیرد، به هیچ وجه به خارج الکتروموتور انتشار نمی یابد و باعث احتراق در محیط نمی گردد. این موتورها دارای پوشش و پوسته ضخیمی بوده و وزن آنها بیشتر از مدل های ضدانفجار مشابه دیگر است. محدوده کاری این موتورها در Zone1 و محیط های انفجاری خطرناک می باشد.
• EExde.b: نشان دهنده این است که علاوه بر الکتروموتور، ترمینال آن نیز ضدانفجار است و از امنیت بالاتری برخوردار است.
• EExp.c: در این الکتروموتورهای ضدانفجار، محیط داخلی الکتروموتور توسط هوا یا یک گاز بی اثر تحت فشار قرار گرفته و بدین وسیله اتمسفر داخل موتور از اتمسفر خارجی جدا شده و احتمال بروز انفجار در محیط بیرونی کاهش یافته و یا از آن جلوگیری می شود. این موتورها را می توان در حوزه کاری 1 مورد استفاده قرار داد.
• EExn.d: به این موتورها ضدجرقه نیز می گویند و در ساخت آنها تمهیداتی لحاظ شده که در هنگام کار در شرایط عادی و غیر عادی هیچگونه جرقه ای که باعث احتراق اتمسفر انفجاری محیط گردد، نشود. درجه انفجاری EExn پایین تر از EExd بوده و در حوزه 2 محیط های انفجاری کاربرد دارد و در حوزه 1 استفاده نمی گردد.
• EExe.e: مشابه موتورهای EExn بوده که تمهیدات سختگیرانه تری جهت بهبود در شرایط کاری آنها انجام گرفته است و این موتورها نیز در حوزه 2 کاربرد دارند ولی در شرایط خاص در حوزه 1 نیز استفاده می شوند.

به صورت کلی الکتروموتورهای ضدانفجار به لحاظ امنیت به ترتیب عبارتند از:

EEx de>EEx d>EEx p>EEx e>EEx n اگر دستگاه شامل ترکیبی از انواع حفاظت باشد، بجای استفاده از یک حرف بعد از عبارت EEx از چند حرف استفاده می شود که نشان دهنده حفاظت های مختلف الکتروموتور می باشد. جدول ذیل جهت سهولت در استفاده از انواع کلاس حفاظتی الکتروموتورهای ضدانفجار در حوزه های کاربرد آورده شده است.

نوع حوزه موتورهای قابل استفاده:

• حوزه صفر استفاده از هیچ نوع موتور الکتریکی مجاز نمی باشد.
• حوزه یک: استفاده از موتورهای با حفاظت EExd و EExp و EExe مجاز می باشد.
• حوزه دو: استفاده از موتورهای با حفاظت EExd و EExp و EExe و EExn مجاز می باشد.

گروه کلاس موتور: الکتروموتورهای ضد انفجار بسته به قابلیت استفاده در مناطق خطرناک به دو گروه تقسیم بندی می شوند:

گروه I: موتورهایی که در معادن و در محیط هایی که غبار ذغال سنگ و دیگر غبارهای قابل اشتعال در آن موجود باشد استفاده می گردند.

گروه II: الکتروموتورهایی که در مناطق هیدروکربنی و فضاهایی که گازهای قابل اشتعال در آن وجود دارد قابل استفاده هستند. این گروه شامل 3 زیر مجموعه می باشند:

• IIA: این گروه معمولاً شامل گازها و بخارات اتان، پروپان، بوتان، پنتان، هگزان، نوتان، دکان، استیک اسید، استون، متانول، تولولن، اتیل استات و غیره می باشند.
• IIB: مهمترین گازهای این گروه معمولاً اتلین، دی متیل اتر، اتیل اتر، دی اتیل اتر، اکسید اتیلن و غیره می باشند.
• IIC: از مهمترین بخارها و گازهای موجود در این گروه می توان به هیدروژن، دی سولفید کربن، استیلن و اتیل نیترات اشاره نمود.

و نوع IIC آن دارای بالاترین حفاظ ایمنی است.

کلاس دمایی الکتروموتورهای ضد انفجار

حداکثر دمای سطح الکتروموتور T6 -T1: از آنجا که تماس گازها و بخارهایی با قابلیت بالقوه انفجار با یک سطح داغ هم می تواند باعث انفجار آنها گردد، ضرورت دارد که حداکثر دمای سطح داخلی و خارجی موتورهای ضدانفجار نیز تحت کنترل بوده و دقت شود که با حفظ یک فاصله ایمنی از میزان دمای احتراق گازهای موجود در محیط بیشتر نگردد.

استاندارد توصیه می کند که دمای الکتروموتور 20 درصد کمتر از دمای احتراق مخلوط گازی قابل انفجار در محیط نصب باشد. این درجه بندی را با حرف T نمایش داده و برحسب نوع استاندارد از T6-T1 تقسیم بندی می نمایند. موارد زیر درجه حرارت سطح الکتروموتور بر حسب استانداردهای مختلف و طبقه بندی T6-T1 را نشان می دهند:

• T1: بالای 450 درجه سلسیوس
• T2: از 300 تا 450 درجه سلسیوس
• T3: از 200 تا 300 درجه سلسیوس
• T4: از 135 تا 200 درجه سلسسیوس
• T5: از 100 تا 135 درجه سلسیوس
• T6: از 85 تا 100 درجه سلسیوس

به صورت کلی الکتروموتورهای ضدانفجار به لحاظ امنیت به ترتیب عبارتند از :

EEx de>EEx d>EEx p>EEx e>EEx n

اگر دستگاه شامل ترکیبی از انواع حفاظت باشد، بجای استفاده از یک حرف بعد از عبارت EEx از چند حرف استفاده می شود که نشان دهنده حفاظت های مختلف الکتروموتور می باشد. جدول ذیل جهت سهولت در استفاده از انواع کلاس حفاظتی الکتروموتورهای ضدانفجار در حوزه های کاربرد آورده شده است.

• نوع حوزه موتورهای قابل استفاده حوزه صفر استفاده از هیچ نوع موتور الکتریکی مجاز نمی باشد.
• حوزه یک استفاده از موتورهای با حفاظت EExd و EExp و EExe مجاز می باشد.
• حوزه دو استفاده از موتورهای با حفاظت EExd و EExp و EExe و EExn مجاز می باشد.

شعله

سوختن مخلوط گاز و یا بخار و هوا به همراه پخش نور را شعله گوییم. برای یک شعله سه ناحیه متفاوت وجود دارد:

• ناحیه گاز: ماده قابل احتراق مایع یا فسیلی که بخار می شود.
• ناحیه برافروختگی: گازهای قابل اشتعال و بخارها، تحت تأثیر دمای احتراق به کربن و هیدروژن تجزیه می شوند. تابش نور ناشی از این ناحیه بی ارزش است اما بر افروختگی کربن شکافته شده ماده قابل احتراق فسیلی به شکل نسبتا یکنواختی توزیع می شود.
• ناحیه احتراق: در ناحیه مرزهای بیرونی، مخلوط شدن با اکسیژن هوا رخ می دهد و یک واکنش شمیایی گرمازا به دمای احتراق می رسد. این دما همچنین روی ناحیه برافروختگی اثر می گذارد و باعث می شود تا مواد قابل اشتعال تجزیه شود. ناحیه احتراق، داغترین قسمت شعله و محدوده فضائی کوچکی است که بصورت یک پوشش خیلی نازک، اطراف شعله شکل می گیرد.

احتراق ممکن است در سرعت های مختلفی رخ دهد. در احتراق یکنواخت، سرعت احتراق کم است. سرعت احتراق وقتی زیاد می شود که نسبت بین ماده قابل اشتعال و اکسیژن در محدوده اشتعال ماده قرار گیرد. سرعت احتراق همچنین به خوب مخلوط شدن و توزیع خوب ماده قابل اشتعال بستگی دارد. با توجه به سرعت احتراق، تعاریف زیر ایجاد می شود.

• Deflagration

سرعت احتراق در حدود cm/s است و احتراق به کندی و با صدای کم ایجاد می شود. افزایش فشاری را به کندی و صدای کم ایجاد می کند. مخلوط در دمای تقریبا نزدیک به نقطه انفجار معمولا به شکل یک Deflagration می سوزد.

• Explosion

سرعت احتراق در حدود m/s است، تمام فرایند احتراق بصورت ناپایدار رخ می دهد و افزایش فشار قابل ملاحظه ای در حدود 3 تا 10 بار ایجاد می شود. افزایش صدا مانند صدای گوشخراش ناشی از انبساط گازها در اثر دمای زیاد قابل ملاحظه است. افزایش صدا مانند صدای گوشخراش ناشی از انفجار گازها در اثر دمای زیاد قابل شنیدن است.

• Detonation

سرعت احتراق در حدود Km/s است. مخلوط قابل اشتعال لحظه ای تجزیه می شود و افزایش فشار می تواند بیشتر از 20 بار باشد. صدای خیلی خیلی تند و شدیدی ایجاد می شود. این احتراق گاهی بصورت واكنش مواد قابل اشتعال با اکسیژن موجود در هوای محیط باشد. این احتراق گاهی بصورت واکنش مواد قابل اشتعال در یک توزیع ملایم اکسیژن می باشد که قبلا در هوای محیط مخلوط شده است و گاهی ممکن است واکنش موادی باشد که شامل اکسیژن مورد نیاز احتراق به شکل یک ترکیب شیمایی باشد.

• حفاظت انفجاری اولیه

می تواند با پرهیز از تشکیل فضای قابل انفجار از وقوع انفجار پیشگیری نمود. همچنین با رعایت احتیاط های ویژه از ایجاد جرقه در فضای قابل انفجار پیشگیری کرد. از آنجا که پیشگیری از ایجاد شرایط خطر زا بهتر از محافظت در مقابل خطر است، محدودیتی که فضای قابل انفجار به عنوان احتیاط های پیشگیری تقدم دارد. که ما آن را بعنوان حفاظت انفجاری اولیه می شناسیم.

• پرهیز از مایعات قابل اشتعال

در اولین گام باید مواد قابل اشتعال را بوسیله ماده دیگری که قادر به تشکیل یک فضای قابل انفجار نیستند جایگزین کرد، بطوری که می توان حلالهای بر مبنای آب یا هیدروکربن های هالوژنه غیر قابل اشتعال بجای حلالهای قابل اشتعال استفاده کرد. از روغن های هالوکربن می توان بجای مایعات منتقل کننده فشار قابل اشتعال و از پرکننده های غیر قابل اشتعال بجای پرکننده های پودری قابل اشتعال استفاده نمود. این موارد ملاحظاتی هستند که فقط در یک دامنه محدود قابل بکارگیری هستند. از روغن های هالوكربن می توان بجای مایعات هیدرولیکی منتقل کننده نیرو و فشار قابل اشتعال و از پركننده های غیر قابل اشتعال بجای پركننده های پودری قابل اشتعال استفاده نمود. البته استفاده از این موارد همراه با در نظر گرفتن ملاحضات ایمنی می باشد و در هر جایی قابل استفاده نیست

• غیر فعال کردن (بی اثر سازی)

با ترکیب حجمی کمتر از 10% اکسیژن فضا، دیگر مستعد انفجار نیست و همچنین وقتی نسبت حجمی گازهای بی اثر به گازهای قابل اشتعال حداقل 25 باشد، یک فضای قابل انفجار دیگر نمی تواند دچار انفجار گردد.

• تهویه

جلوگیری از تشكیل فضای قابل انفجار با ایجاد تهویه مناسب نیز قابل پیشگیری است، اما تهویه ثابت پایدار در اتاق های کار فقط وقتی می تواند در حد ایمنی پیشگیری کند که امکان تخمین ماکسیمم مقدار گازها و بخارات متصاعد شده موجود باشد و موقعیت منابع و شرایط انتشار آنها به اندازه کافی مشخص باشد. در مورد غبارها، تهویه فقط وقتی به اندازه کافی توانایی حفاظت را دارد که ته نشین شدن بارهای اضافی خطرناک بطور قابل اطمینانی پیشگیری شده باشد.

تهویه عمدتا به دو شکل طبیعی و مصنوعی انجام می گیرد:

• تهویه طبیعی: تجدید هواییکه تحت تأثیر اتمسفر در محیط رخ می دهد را تهویه طبیعی گوییم.
• تهویه مصنوعی: در این حالت مقدار هوای زیادی را به چرخش در می آوریم.

تقسیم منطقه خطر بر حسب احتمال وقوع خطر انفجار هم از لحاظ ایمنی و هم به خاطر مسائل اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار است بطوریکه ملزومات دستگاه هائی است که فقط به طور گذرا بوسیله انفجار محصور هستند. از این رو در آئین نامه مربوطه به تجهیزات برقی درفضای قابل انفجار 2 (Elexv) پاراگراف 4، ناحیه ها شرح داده شده است و منطقه های خطر به شرح زیر تقسیم شده است:

1. ناحیه های 2 و 1 و 0 برای مناطقی که به خاطر گازها، بخارات یا مه خطرناک شده اند. (Zone0 و Zone1 و Zone2)
2. ناحیه های 11،10 برای مناطقی که به خاطر عبارت خطرناک شده اند. (Zone10 و Zone11)
3. ناحیه های G,M برای اتاق هائی که جهت مقاصد پزشکی استفاده می شود.

مقدار MAK: مقدار MAK (ماکزیمم غلظت محل کار) اشاره به ماکزیمم غلظت مجاز یک ماده چون گاز، بخار یا مواد معلق در هوای محیط کار دارد که در ارتفاع تنفس اندازه گیری می شود بطوری که هر کسی وقتی برای هشت ساعت در روز کار می کند نه به سلامتی اش آسیبی برسد و نه دچار اذیت گردد.

در تمام موارد، نمایش توسط واحد اندازه گیری مانند لوله های Drager، وسایل نمایش نشت و وجود گاز و خطر انفجار، کروماتوگراف گازها و غیره انجام می گیرد. چنین وسایلی درصورت تست شدن می توانند برای حفاظت اولیه ضد انفجار بکار روند.

جدول (1) مقدار MAK را برای مواد قابل اشتعال مختلف داده است.

منابع ایجاد جرقه و مقادیر مشخصه آنها

با وجود کاربرد مناسب حفاظت اولیه ضد انفجاری، مناطق، حتی اگر از لحاظ فضا محدود شده باشند، اغلب در حالتی قرار خواهند داشت که نمی توان مانع بوجود آمدن یک فضای قابل انفجار شد. در این مناطق برای بی اثر کردن منابع ایجاد جرقه باید احتیاط هائی را در نظر گرفت تا یک فضای قابل انفجار موجود نتواند مشتعل شود.

اشتعال شعله

اشتعال بوسیله یک شعله یک اشتعال خارجی شناخته می شود. اگر فضای قابل انفجار بوسیله شعله مشتعل شود، شعله به سرعت در جهت شعاعی از نقطه اشتعال منتشر می شود. وقتی مقدار انرژی موجود خیلی کم باشد، شعله منتشر نخواهد شد بطوریکه به علت اتلاف حرارت ناشی از انتقال حرارت به فضای قابل انفجار، دمای شعله به زیر دمای احتراق افت می کند و شعله به همین خاطر خاموش می شود.

اشتعال بوسیله جرقه: درمورد جرقه یا ذرات گداخته منبع اشتعال فقط یک انرژی محدود دارد که نسبتا سریع در اطراف مثلا قابل انفجار آزاد می گردد. مورد با ضریب هدایت حرارتی بالاتر حرارت را سریعتر رها می سازد. این همچنین به دانسیته فضای انفجار و گرمای ویژه آن بستگی دارد.

پارامترهای موثر بر قابلیت اشتعال

خواص مخلوط، خواص نحوه اتصال و مشخصه های الکتریکی مانند جریان، ولتاژ و مقاومت از جمله پارامترهای مهمی است که بوسیله تست ها موثر بر قابلیت اشتعال شناخته شده است.

خواص مخلوط

• محتویات گاز، نسبت اختلاط و شرایط محیط شامل فشار، دما و رطوبت
• تمام تست ها در نتایج اولیه تایید می کند که دستیابی به بیشترین قابلیت انفجار مخلوطهای مختلف گاز و هوا یا به عبارتی حداقل انرژی اشتعال آنها بر مبنای طبقه بندی آنها در گروه انفجاری رخ می دهد.
• درجدول (1) مقادیر حداقل انرژی اشتعال و غلظت چند مخلوط مهم از گاز یا بخار و هوا لیست شده است. از آنجایی که کمترین انرژی اشتعال در حالت خازنی ایجاد می شود نه در حالت القایی، بنابراین برای حداقل انرژی اشتعال می توان تعریف زیر را به کار برد.
• حداقل انرژی یک مخلوط گاز یا بخار هوا کوچکترین انرژی الکتریکی است که از تخلیه یک خازن قادر به مشتعل نمودن قابل اشتعال ترین مخلوط از آن گاز یا بخار و هوا در فشار 1 bar و دمای 250 درجه سانتی گراد بدست می آید. اشتعال پذیری مخلوط های مختلف گاز یا بخار هوا تا حد ماکزیمم در اثر افزایش فشار اضافه می شود و سپس دوباره کاهش می یابد.
• محدوده اشتعال مخلوطهای گاز یا بخار یا هوا با افزایش دما بسط می یابد یا به عبارتی پایین ترین حد اشتعال افت می کند و بالاترین حد اشتعال بیشتر از بالاترین حد اشتعال مخلوط در دمای اتاق می شود. این اثر دما نسبت به فشار اولیه قابل ملاحظه تر و نیز ملموس تر است.

خواص نحوه اتصال

• مواد اتصال و سرعت جدا شدن
• مواد اتصال اثر قابل ملاحظه ترین روی انرژی اشتعال نسبت به شکل اتصال دارد.
• با زیاد شدن سرعت جدا شدن الکترودها حداقل جریان اشتعال کاهش می آید. تغییر سرعت جدا شدن از 1 cm/s به 210 cm/s باعث 30% کاهش در جریان اشتعال می شود.

استانداردهای الکتروموتور ضد انفجار

• مقدار نامی و عملکرد IEC 60034-1
• روشهای تعیین تلفات و راندمان IEC 60034-2
• کلاس بندی و درجه حفاظت (کد IP) IEC 60034-5
• روشهای خنک سازی (کد IC) IEC 60034-6
• نحوه نصب (کد IM) IEC 60034-7
• علامت گذاری ترمینال و راهنمای جهت چرخش IEC 60034-8
• محدوده نویز IEC 60034-9
• لرزه های مکانیکی (ارتعاشات) IEC 60034-14
• ابعاد خروجی برای ماشینهای الکتریکی IEC 60072-1
• تجهیزات الکتریکی برای محیطهای مستعد انفجار-الزامات اصلی EN 50014
• محفظه ضد آتش “d” EN 50016
• افزایش سطح ایمنی “e” EN 50019

دستورالعمل های اروپاپی

راهنمای محیطهای انفجاری ATEX 94/9/EC و گواهینامه ها

نواحی مختلف و موتورها

جدول زیر خلاصه مشخصات موتورهایی است که می توانند در فضاهای خاص نصب شوند. مطابق با راهنمای ATEX، موتورها با فضاهای انفجاری که مخلوطی از هوا و گاز و یا غبار هستند سازگار شده اند که به ترتیب با علامت G و یا D نشان داده می شوند. در حالتی که غبارها رسانا هستند، استفاده از هیچ موتوری از گروه 3D مجاز نمی باشد. دراین قبیل شرایط موتورهای 2D هم باید در زون 22 نصب شوند. الزامات حفاظتی برای زون 0 و یا زون 20 با موتورهای سه فاز آسنکرون همساز نیستند.

نامگذاری

جدول اطلاعات الکتریکی مطابق با جدول نشان داده شده در زیر است. موتورهای طبقه مربوط به اختلاط 2G/2D کلا به نام طبقه 2G مشخص شده اند.

محدودیت شرایط

مقادیر نشان داده شده مربوط به نصب در محدوده دمایی 400 C و ارتفاع 1000 A.S.L (از سطح دریا) می باشد.

بلبرینگ ها

جدول زیر انواع بلبرینگها را توضیح می دهد. برای نیروهای بزرگتر مطابق درخواست تنظیم می شود.

جعبه ترمینال و ورودی کابل ها

موتورهای سایز 71 تا 132 یک جعبه ترمینال اصلی در سمت راست دارند (وقتی از سمت شفت نگاه می کنیم در B3) و به صورت نرمال با 6 ترمینال مجهز شده اند. جعبه ترمینال می تواند یک گردش 90 درجه ای داشته باشد.

حفاظت سطحی

• سطوح بیرونی: رنگ آمیزی استاندارد شامل اپوکسی وینیل/رنگ پلی آمیدیک با ضخامتی که کمتر از 50 میکرومتر نیست می گردد. مطابق سفارش پروسه رنگ آمیزی مخصوص نیز که شامل رنگ اضافه پلی اکریلیک می گردد، قابل اجرا می باشد. مجموعه ضخامت کمتر از 200 میکرومتر نمی گردد.
• سطوح داخلی: موتورها معمولا با حالت ضد گرما در سطوح داخل تهیه می شود.

حفاظت ترمینال

موتورها بصورت نرمال از سایز 160 به بالا با PTC تولید می شوند. مطابق درخواست ابزار بی متال، PTC و PT100 مطابق با جدول زیر قابل اجرا است.