عیب یابی و تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک
در پمپ های دنده ای هیدرولیک معمولا ایراد فنی رایج در آن ها، اثر ساییدگی بین چرخ دنده هاست، که این عارضه موجب افت راندمان خروجی پمپ دنده ای هیدرولیک و به طبع آن بالا رفتن هزینه های تعمیر و نگهداری این تجهیز صنعتی می شود.
در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک، جریان خروجی این پمپ ها به طور قابل توجهی متاثر از نشتی های سیستم است که در اثر سایش در نواحی زیر اتفاق می افتد:
- نشتی بین دندانه و پوسته
- نشتی بین دندانه ها
- نشتی از طرفین انواع پمپ های دنده ای
نکات تعمیر پمپ دنده ای هیدرولیک
در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک باید:
- در همه مراحل تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک، تمیزی و جلوگیری از آلوده شدن قطعات به ذرات خارجی مورد توجه قرار گیرد.
- باید دسترسی به ابزار مناسب ممکن باشد که روند انجام تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک مختل نشود.
- برای روانکاری، روغن و گریس در دسترس باشد.
- باید در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای مراقب قطعات جدا شده باشیم و از تماس آن ها با اشیای تیز جلوگیری کنیم.
- از ابزار نشانه گذاری در زمان باز کردن پمپ دنده ای هیدرولیک استفاده شود تا در هنگام بستن و مونتاژ کردن تجهیز با مشکل مواجه نشویم.
- قبل از باز کردن و تعمیرات پمپ دنده ای هیدولیک می بایست جهت چرخش شفت مشخص گردد و قطعات جدا شده در محل مناسب گذاشته شود تا در هنگام سرهم بندی و مونتاژ دچار اشتباه و ایراد نشویم.
طبق مورد گفته شده در بند 6 جهت چرخش پمپ بسیار مهم بوده و در صورتی که در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک اشتباهی رخ دهد، موجب آسیب رسیدن به کل ساختار پمپ دنده ای هیدرولیک می شود. (جهت چرخش پمپ توسط سازنده معمولا نشان داده می شود.)
مراحل تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک
- در ابتدای فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک می بایست ورودی و خروجی پمپ را بسته و سطح آن را شستشو دهیم. در صورتی که آلودگی زیاد بود و به راحتی پاک نشد می توان از حلال های نفتی مانند نفت یا گازوییل استفاده نمود.
- در مرحله بعدی پمپ از سمت درب توسط گیره نگه داری شود و با استفاده از ابزار نشانه گذاری، موقعیت قطعات نسبت به هم را علامت گذاری کنید.
- پیچ های پمپ دنده ای هیدرولیک را باز کرده و رزوه ها و میزان طول پیچ ها را بررسی کنید. فلنج را به آرامی جدا کرده و از ضربه دیدن آن ها جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که سیل ها و نشت بند ها آسیب نبیند. چرا که در زمان تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک، به هنگام سرهم بندی و مونتاژ، در صورتی که آسیب دیده باشند مانع از آب بندی کامل تجهیز شده و موجب نشتی داخلی و یا خارجی می شود.
- عینکی ها (بیرینگ بلوک ها) و دنده ها را باز کنید. برای این کار پوسته پمپ دنده ای را با دست نگه داشته و قطعه عینکی را به داخل فشار داده و بدین ترتیب عینکی طرف مقابل و دنده ها خارج می شوند.
نکته: در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک، ممکن است عینکی ها دو تکه باشند که توسط یک پین واسط به هم متصل می شوند و نسبت به هم ثابت قرار می گیرند. سیل ها و بک آپ رینگ ها بررسی شوند و در صورتی که اثرات پارگی یا تغییر شکل در آنها دیده شد بلافاصله تعویض شوند. یاتاقان ها بررسی شوند و در صورتی که اثرات سایش در آن ها دیده شد تعویض شوند.
- در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک توجه به روانکاری بلبرینگ ها عامل مهمی است. برای عملکرد بهتر روانکاری بلبرینگ ها همواره بهتر است که سرعت پمپ پایین باشد. چرخ دنده ها تحت تاثیر نیرو های فشاری ناشی از فشار سیستم و همچنین نیرو های تماس دنده ها قرار دارند. این نیرو ها نامتعادل هستند و این فشار نامتعادل بر روتور اعمال می شود که در نهایت به بلبرینگ های شفت منتقل می شوند. پس بنابراین جهت اطمینان از روانکاری بلبرینگ ها پیشنهاد می شود، سرعت پمپ دنده ای هیدرولیک حداقل باشد. به همین علت پمپ های دارای یاتاقان های هیدرودینامیک تحمل سرعت دورانی بالاتری نسبت به پمپ های بلبرینگ دار دارند.
- داخل پوسته پمپ هیدرولیک دنده ای بازدید شود و در صورتی که دچار خوردگی و لقی بیش از حد بین سر دنده و پوسته شده است، پمپ دیگر قابل استفاده نیست. استاندارد میزان لقی شعاعی در قسمت تخلیه (بین چرخ دنده و بدنه پمپ)، در پمپ ابعاد کوچک، 0.03 میلیمتر و در مورد پمپ های بزرگ، 0.05 میلیمتر است.
توجه: پمپ دنده ای در زمان تست بخاطر نیروهای جانبی ناشی از فشار در خروجی پمپ قسمتی از پوسته را ساییده و پمپ هایی که حتی یک بار تست شده اند، در قسمت مکش دارای خوردگی هستند. پوسته پمپ دنده ای هیدرولیک از لحاظ ترک خوردگی باید بازدید شود. امکان دارد در زمانی که ترک به راحتی دیده نشود، پمپ در زیر فشار قرار گرفته و ترک باز شده و موجب نشتی گردد.
- در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک سطوح عینکی ها از لحاظ میزان زبری و وجود خراشیدگی چک شوند. در صورتی که خراشیدگی مشهود بود باید تعویض شوند. خوردگی شفت در محل یاتاقان ها بررسی شوند. (در صورتی که جایگزینی شفت امکان پذیر نباشد، می توان شفت پمپ را جوش تراش کرد) دو طرف دنده ها و نیز سر دنده ها از نظر خوردگی بررسی شوند.
- سیل های پمپ دنده ای هیدرولیک حتی الامکان تعویض شوند. به همین منظور کیت سیل یدکی پمپ تهیه شود.
کاسه نمد پمپ دنده ای هیدرولیک، علاوه بر آب بندی خارجی و جلوگیری از نشتی خارجی روغن، از نفوذ هوا به سیستم هیدرولیک جلوگیری می کند. در بعضی از موارد خشکی و پارگی کاسه نمد موجب نفوذ هوا به سیستم شده و عیوبی در سیستم پدید می آورد.
در فرآیند تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک با دو گروه اصلی این تجهیز صنعتی روبرو هستیم:
- پمپ دنده ای خارجی
- پمپ دنده ای داخلی
عیب یابی پمپ دنده خارجی هیدرولیک
در زمان تعمیر پمپ ها، هنگامی که پمپ هیدرولیک باز می شود، قطعات و اجزای داخلی مورد بررسی قرار می گیرد تا علت مشکلات پیش آمده بدست آید. به عنوان مثال می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- فرسودگی و شکستگی و دمای بیش از حد قطعات نشان دهنده استفاده بیش از حد از پمپ بوده که موجب خستگی پمپ شده است.
- ارتعاشات زیاد پمپ ناشی از هم محور نبودن کوپلینگ ها و یا خوردگی به علت وجود آلودگی در روغن و استفاده از سیال نامناسب برای پمپ می باشد.
- آلودگی های روغن ناشی از عدم کارکرد درست فیلتر و ایراد در سیل مخزن روغن است. می بینید
با توجه به مطالب فوق ایرادات به صورت سلسله وار پیش می آید و یک خرابی ممکن است از چندین علت دیگر نتیجه گرفته شده باشد. برای کاهش هزینه تعمیر، تشخیص ایرادات پیش از خرابی کامل پمپ هیدرولیک، لازم و ضروری است. علایم زیر که در پمپ های هیدرولیک مشترک است نشان دهنده نیاز پمپ به تعمیر است:
- وجود سر و صدا در پمپ هیدرولیک دنده ای
سیستم هیدرولیک به خودی خود در هنگام کار کردن تولید صدا می کند. ولی باید بتوان تشخیص داد صدای تولید شده توسط سیستم هیدرولیک معمولی است، یا ناشی از خرابی سیستم هیدرولیک می باشد. از عوامل خرابی که باعث تولید صدا می شود می توان به وجود حفره، هوادهی، هم تراز نبود کوپل ها، ایراد در بیرینگ ها، ساییدگی و خوردگی پمپ اشاره کرد. برای مثال خرابی بیرینگ ها تولید صدای ناله و لرزش می کند، و کاویتاسیون تولید صدای ریز ترکیدن حباب خواهد کرد
ویسکوزیته روغن از عوامل دیگری است که باعث خرابی پمپ می شود، اگر روغن به مدت طولانی درون پمپ باقی بماند و خراب شود خرابی و آلودگی روغن باعث ساییدگی و خوردگی قطعات می شود. همچنین ویسکوزیته بالا منجر به پدیده حفره زایی نیز می شود. همچنین ویسکوزیته روغن اگر پایین باشد باعث گرمای شدید می شود. در صورتی که این گرما به مدت طولانی ادامه پیدا کند باعث تشدید آلودگی روغن و در نتیجه سایش و خوردگی قطعات می شود.
یکی دیگر از علایم احتیاج به تعمیر پمپ، کاهش راندمان است، و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله کاهش روغن در مخزن، کاهش ویسکوزیته روغن و وجود سایش یا خوردگی در پمپ هیدرولیک
یکی از عواملی که موجب تسریع فرسودگی و خرابی اجزای سیستم هیدرولیک می شود، درجه حرارت بالای سیال خروجی است. و همچنین گرم بودن بیش از حد سیال موجب کاهش راندمان و افزایش نشتی سیستم هیدرولیک خواهد شد.
از نشانه های نشت سیال، می توان به دبی کم سیال خروجی و کاهش سطح روغن مخزن اشاره کرد. که علت آن معیوب یا فرسوده شدن سیل، آبند ها یا واشر و شیلنگ می باشد.
- جذب هوا در سیستم هیدرولیک
جذب هوا در سیستم هیدرولیک باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل افت شدید راندمان پمپ، فاسد شدن روغن هیدرولیک و داغ شدن بیش از حد پمپ هیدرولیک، که سبب از کار افتادن آن خواهد شد.
- کاویتاسیون خوردگی و سایش در پمپ دنده ای هیدرولیک
کاویتاسیون با ایجاد حباب های کوچک در روغن هیدرولیک ایجاد می شود، که این حباب ها در فرآیند مکش و دهش پمپ می ترکند، و سبب ایجاد انرژی زیادی در سیستم هیدرولیک می شوند. که این انرژی زیاد سبب آسیب به اجزای داخلی سیستم هیدرولیک، افزایش دمای پمپ و حتی ممکن است سبب فاسد شدن روغن هیدرولیک گردد.
- خوردگی و سایش در پمپ دنده ای هیدرولیک
یکی از مشکلات رایج، خوردگی و سایش پس از چند سال کارکرد پمپ می باشد. که باید نسبت به تعویض یا تعمیر قطعات مستهلک اقدام کرد. که از علایم این مشکل کاهش توان و لرزش پمپ است. استفاده از پمپ در چنین شرایطی صحیح نیست، و سبب خرابی زود هنگام یاتاقان ها و بیرینگ ها می شود.
- دمای بالای پمپ دنده ای هیدرولیک
یکی از علایم وجود ایراد، داغ شدن پمپ هیدرولیک است که حتی سبب ایجاد مشکلات بیشتر می شود. از دلایل دمای بالای پمپ وجود بار اضافی و استفاده از سیال با ویسکوزیته نامناسب همچنین وجود کاویتاسیون، هوادهی، ساییدگی و صدمات دیگر قطعات پمپ می باشد.
- گیرپاژ یا حرکت سخت اجزای داخلی پمپ دنده ای هیدرولیک
گیرپاژ یا حرکت سخت اجزای داخلی پمپ باعث تولید سرو صدا، و کاهش شدید راندمان پمپ خواهد شد. که مهم ترین دلیل آن زنگ زدگی اجزای داخلی پمپ می باشد. در هنگام بروز این مشکل باید پمپ را از مدار خارج کرده و با متخصص مربوطه تماس بگیرید.
در تعمیرات پمپ دنده خارجی هیدرولیک، مهم ترین عیبی که ظاهر می شود، پدیده برگشت سیال به دهانه مکش می باشد، که به آن نشتی داخلی گفته می شود. نشتی داخلی باعث کاهش دبی خروجی پمپ می شود.
در این نمونه از پمپ ها بین سر دندانه ها و پوسته پمپ، لقی بسیار کمی در حدود 0.001 اینج وجود دارد. در نتیجه همواره مقداری از روغن به سمت مجرای ورودی نشت نموده و سبب می شود که مقدار جریان واقعی پمپ از میزان جریان تئورری کمتر گردد. مطابق نمودار های زیر نشتی داخلی با بالا رفتن فشار در خروجی افزایش یافته و موجب کاهش جریان خروجی پمپ می گردد.
نمودار مقدار واقعی و ایده آل در کارکرد پمپ دنده خارجی هیدرولیک
عوامل موثر بر نشتی داخلی پمپ دنده خارجی هیدرولیک
- نشتی داخلی پمپ دنده ای هیدرولیک رابطه مستقیمی با تفاوت فشار در خروجی و ورودی پمپ دارد.
- نشتی داخلی پمپ دنده خارجی هیدرولیک رابطه مستقیمی با میان لقی موجود در دنده ها و پوسته دارد، به عبارت دیگر هرچه لقی بیشتر باشد نشتی نیز بیشتر است.
- نشتی داخلی رابطه عکس با ویسکوزیته دارد.
در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک افزایش فشار بیش از اندازه و خارج از حد استاندارد می تواند پیامد هایی را به دنبال داشته باشد. که این پیامد ها شامل افزایش نشتی، آسیب رساندن به پوسته و افزایش بار روی بلبرینگ ها را شامل می شود. با توجه به موارد ذکر شده در صنعت هیدرولیک از نمونه های پمپ های دنده خارجی معمولا برای تامین فشار های پایین استفاده می شود. پمپ های دنده ای هیدرولیک معمولا ارزان قیمت و بازدهی قابل قبولی دارند. در تعمیرات پمپ های دنده ای هیدرولیک با توجه به موارد ذکر شده مقرون به صرفه می باشد. در پمپ های دنده خارجی هیدرولیک سازنده با مشخص کردن جهت چرخش این تجهیز صنعتی، نحوه قرار گیری ورودی و خروجی پمپ را مشخص می کند. در صورت عدم رعایت جهت صحیح، مجاری ورودی و خروجی عکس شده و این امر ممکن است خرابی پمپ دنده خارجی هیدرولیک را به همراه داشته باشد.
پمپ دنده داخلی هیدرولیک (Internal gear pumps)
در تعمیرات پمپ دنده داخلی هیدرولیک می توان به ویژگی کم صدا بودن آن ها اشاره کرد.
نفوذ هوا
پدیده نفود هوا در پمپ های دنده ای هیدرولیک، پدیده ای که عموما با کاویتاسیون اشتباه گرفته می شود. در پمپ های دنده ای هیدرولیک نفوذ هوا از طریق وجود نشتی در ساختار اتصالات و حلقه های آب بندی دهانه ورودی پمپ به درون سیال وارد می شود. از آنجایی که در قسمت مکش پمپ، خلاء نسبی ایجاد می شود، هوای محیط به راحتی می تواند از اتصالات معیوب به درون پمپ نفوذ کند. نتیجه نفوذ هوا در یک پمپ دنده ای هیدرولیک همانند کاویتاسیون است. یعنی حباب ها در قسمت خروجی پمپ جمع شده و باعث ایجاد حرارت، سایش و صدا در پمپ می گردد.
برای جلوگیری از نفوذ هوا به دهانه ورودی پمپ هیدرولیک دنده ای باید کاسه نمد تعویض شود و کاسه نمد جدید به روغن تمیز آغشته شده و توسط ابزار مناسب جایگزین شود.
توجه نمایید که درب پمپ ها از لحاظ صافی و زبری بررسی شوند. برای این کار می توان از خط کش مویی استفاده نمود. برای این کار خط کش در حالت قطری قرار دهید و در مقابل نور بگیرید. عبور نور از درز بین خط کش و درب پمپ نشان می دهد، درب مقعر شده و به طبع آن باعث جلوگیری از نشت بندی اورینگ های عینکی شده و باعث نشتی داخلی می گردد. وجود نشتی روغن در مسیر انتقال روغن باعث کاهش سطح روغن در مخزن می شود در نتیجه این مورد باعث مکش هوا همراه روغن می شود که این هوا باعث اختلال در عملکرد پمپ می شود. این مشکل باعث ایجاد صدایی مثل زوزه کشیدن پمپ می شود. از نشانه های دیگر این پدیده می توان به تغییر رنگ روغن و ایجاد کف در آن اشاره کرد.
در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک به منظور سرهم بندی و مونتاژ پمپ ابتدا عینکی سمت انتهای پمپ را در پوسته قرار دهید. نحوه جایگذاری عینکی با توجه به جهت چرخش شفت و مجراهای ورودی و خروجی تعیین می گردد.
باید توجه کرد که سطوح قطعه عینکی عاری از پلیسه باشد و جا زدن این قطعه به راحتی و با ضربه ای آرام صورت می گیرد.
نکته: دندانه های چرخ دنده های بیشتر پمپ های دنده ای هیدرولیک به صورت مستقیم تراش خورده می شوند. در این نوع تراش عیوبی پدیدار می شود شامل ایجاد ضربه در هر بار درگیری آنها، که نتیجه این ضربه ها موجب مشکلات زیر می شود:
- خطرناک شدن توقف پمپ
- ایجاد صدای آزاردهنده غیرقابل قبول، به ویژه در سرعت های دورانی بالا
با ایجاد شیار هایی روی قطعه عینکی (برای تخلیه روغن محبوس) می توان تا حدودی از پیدایش این عیوب پیش گیری کرد.
در تعمیرات پمپ های دنده ای هیدرولیک در صورتی که بعد از باز کردن، قابل استفاده نبود، توسط پمپ مشابه (از نظر دبی خروجی و محدوده فشار کاری) جایگزین شود.
جهت انتخاب پمپ باید به محدوده فشار کاری و دبی خروجی توجه گردد. که فشار کاری با گشتاور خروجی هیدروموتور و نیروی جک و همچنین دبی خروجی با سرعت عملگر ها متناسب است.
بنابراین در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک باید به ساختار داخلی پمپ ها و جنس به کار رفته در آن ها توجه کرد. نگهداری و تعمیرات برنامه ریزی شده می تواند تا حد زیادی هزینه های مربوط به آن ها را کاهش داده و روند اعتماد به تجهیز و آرامش مدیران و کاربران را افزایش دهد. گروه صنعتی فامکو در راستای احیای خطوط تولیدی و صنعتی کشور توانسته است با اتکا به دانش فنی و نیروهای متخصص، گام های مفید و موثری در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک بردارد.
در تعمیرات پمپ دنده ای هیدرولیک، با توجه به عام بودن و کاربردی بودن این تجهیز صنعتی در صنایع مختلفی مانند راهسازی، کشاورزی، ماشین های ابزار و سایر صنایع دیگر نیازمند راهکاری مناسب و دقیق برای بازگردانی این تجهیز مهم و حیاتی صنعتی به چرخه تولید مهم به نظر می رسد.
رضایت مشتری و تحویل کالای تعمیری در کوتاه ترین زمان، آرمان و هدف بزرگ گروه صنعتی فامکو می باشد. با ما در تماس باشید.
تعرفه قیمت تعمیر پمپ هیدرولیک
برای مشاوره و اطلاع از تعرفه قیمت تعمیر پمپ هیدرولیک، با کارشناسان شرکت در واحد تعمیرات تماس بگیرید.
دیـــدگاه‌ها
شما هم درباره این کالا دیدگاه ثبت کنید.