دتکتور شعله ای

دتکتور شعله ای چیست؟

دتکتور شعله ای (Flam Detector) می تواند یکی از مهم ترین دتکتور ها در تجهیزات اعلام حریق باشد که این دتکتور به شعله آتش نیز حساس است و در صورت احساس اشعه خاص ساطع شده از آتش فعال می شود. در دتکتور شعله عامل زاویه نصب دتکتور بسیار مهم است.

انواع دتکتور شعله ای

آتش طیف های مختلفی از امواج را ایجاد می کند، به همین دلیل دتکتور های شعله ای در انواع مختلف موجود هستند که به امواج با طول موج های متفاوت حساس می باشند. این انواع شامل دتکتور های شعله ای حساس به امواج مادون قرمز (IR) و ماورا بنفش (UV) می باشند. در نتیجه دتکتور های شعله ای به صورت زیر دسته بندی می شوند:

دتکتور شعله ای UV

دتکتور شعله ای فرابنفش (UV Flame Detector) نوعی دتکتور اعلام حریق می باشد که این شعله یاب به اشعه UV حساس است و در زمانی بسیار کوتاه حدود 3 تا 4 میلی ثانیه به اشعه فرابنفش واکنش نشان می دهد. در دتکتور شعله ای تولید کننده برای کاهش آلارم‌ های اشتباه در زمان جوش کاری و رعد و برق، یک تاخیر زمانی 2 تا 3 ثانیه ای برای واکنش دتکتور در نظر می گیرد. لایه های روغنی که ممکن است روی دتکتور قرار گیرد بر حساسیت و عملکرد آن تاثیر می گذارد. دتکتور شعله ای فرابنفش طول موج کمتر از 300 نانو متر را نیز تشخیص می دهد.

دتکتور شعله ای مادون قرمز

دتکتور شعله یاب مادون قرمز (IR Flame Detector) دارای یک دوربین است که توانایی تشخیص تابش های حرارتی را دارد و نسبت به تغییرات سیگنال نوری دریافت شده حساس می باشد. به عبارتی دیگر به حرارت نیز حساس است و در هنگام وقوع حریق توسط امواج مادون قرمز فعال می شود. دو عامل نیز روی لنز ردیاب اثر دارند یکی عامل آب است و دیگری قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید می باشد. هر دو عامل موجب کاهش دقت آن می شوند و گاهی ممکن است به اشتباه سطوح داغ در دتکتور شعله ای مادون قرمز آلارم ایجاد کنند.

دتکتور شعله مادون قرمز معمولا به طول موج های بالاتر از 1.1 میکرو متر حساس است و زمان واکنش دتکتور شعله مادون قرمز حدود 3 تا 5 ثانیه است. در دتکتور شعله ای از 4.3 تا 4.4 رنج فرکانس ویژه ای می باشد. این فرکانس نقطه تشدید کربن دی اکسید است و طی فرآیند سوختن هیدرو کربن ها، گرما و کربن دی اکسید زیادی آزاد می شود. کربن دی اکسید که با گرما همراه شده است در نقطه تشدید فرکانس (4.3) انرژی زیادی منتشر می کند. این امر موجب به اوج رسیدن انتشار امواج می شود اما اگر کربن دی اکسید در مجاورت سرما قرار گیرد انتشار امواج کاهش می یابد.

دتکتور شعله ای فرابنفش و مادون قرمز 

دتکتور شعله ای فرابنفش و مادون قرمز (UV/IR Flame Detector) نوعی دتکتور شعله یاب است که از ترکیب دو سنسور مادون قرمز و فرابنفش تشکیل می شود.این دتکتور در واقع به هر دو نوع اشعه حساس است و قابلیت اطمینان بیشتری نسبت به دو نوع قبل دارد و با مقایسه آستانه هر دو طیف این کار را انجام می هد.

آشکارساز های شعله فرا بنفش و مادون قرمز UV/ IR در موارد زیر استفاده می شوند:

• ایستگاه های هیدروژن
• فرگاز های پخت غذا
• سیستم های گرمایش و خشک کن صنعتی
• سیستم های گرم کننده خانگی
• توربین های گازی صنعتی

دتکتور شعله ای مادون قرمز دوگانه

دتکتور شعله ای مادون قرمز دو گانه (IR2 Flame Detector) ردیاب های شعله دوگانه سیگنال آستانه را در دو محدوده مادون قرمز مقایسه می کنند و اغلب یک سنسور، نقطه 4.4 میکرو متر دی اکسید کربن را نگاه می کند، در حالی که سنسور دیگر یک فرکانس مرجع را مشاهده می کند.

دتکتور شعله ای مادون قرمز سه گانه

این دتکتور شعله یاب، سه نوار طول موج در طیف مادون قرمز را مد نظر قرار می دهد و میزان آن ها را نسبت به هم می سنجد. به این دلیل دتکتور شعله ای مادون قرمز سه گانه نامیده می شود که یکی از سنسور های مادون قرمز در محدوده 4.4 میکرو متر است و دو سنسور دیگر در طول موج های بالا و پایین 4.4 هستند. دتکتور شعله ای مادون قرمز سه گانه گفته می شود که در نتیجه، محدوده تشخیص و ایمنی در برابر آلارم کاذب بطور چشمگیری افزایش می یابد. دتکتور های IR3 بسیار قوی هستند به گونه ای که می توانند آتش سوزی به حجم 0.1 متر مربع را از فاصله 65 متر در عرض 5 ثانیه تشخیص دهند. این نوع دتکتور نیز تحت تاثیر لایه آب قرار می گیرند و کارایی خود را ندارند.

طیف امواج دتکتور شعله ای

ویژگی های دتکتور شعله ای

• ولتاژ کاری 12 الی 30 ولت می باشد.
• زاویه نصب 120 درجه
• زمان واکنش بسیار سریع است.

کاربرد دتکتور شعله ای

دتکتور شعله در اتاق رنگ، پمپ های بنزین و گاز، سایت های نفت و گاز و پتروشیمی، محل ذخیره سوخت، انبار مواد محترقه، نیروگاه های برق، نیروگاه های هسته ای، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع بازیافت، معادن و صنایع وابسته استفاده می شود.

مزیت دتکتور های شعله نسبت به دتکتور های حرارتی و دودی

• عملکرد و واکنش بسیار سریعی دارند به گونه ای که کمتر از 1 ثانیه علایم را حس کرده و با تاخیر 2 تا 10 ثانیه ای باز هم سرعت واکنش آن نسبت به دتکتور های حرارتی و دودی بسیار کمتر است.
• تحت تاثیر جریان هوا قرار نمی گیرد.
• دتکتور های مادون قرمز در محیط بسته و دتکتور های فرابنفش هم در محیط باز و هم در محیط بسته کاربرد دارند.

نحوه نصب دتکتور شعله ای

دتکتور شعله یاب به دو صورت قابل نصب برای فضای داخلی (Indoor) و فضای خارجی (Outdoor) موجود است.

نحوه تست دتکتور شعله ای

از آنجایی که در بعضی از محیط ها به دلیل موقعیت حساس و خطر آفرین بودن امکان تست دتکتور شعله، توسط خود شعله وجود ندارد جهت این کار از شبیه ساز استفاده می شود. شبیه ساز ها دو نوع هستند، شبیه ساز تشعشعات مادون قرمز یک گانه، دو گانه، سه گانه و شبیه ساز ترکیبی مادون قرمز و فرابنفش که این شبیه ساز ها را می توان از فاصله 9 تا 12 متری استفاده کرد.

نکات خرید دتکتور شعله ای

در ابتدا باید نوع و ابعاد محیط را مشخص کنیم همچنین باید به این نکته توجه کنیم که شعله ما ممکن است در اثر چه موادی ایجاد شود و علاوه بر آن چه تشعشع دیگری ممکن است به آن اضافه شود همچنین مواردی که ممکن است بین حریق و دتکتور حائل ایجاد کند مهم است و باید با توجه به شرایط بسنجیم که زمان مورد نیاز برای پاسخ و اعلام حریق چقدر باشد سرعت پاسخ به شعله در دتکتور و سیستم مرتبط چقدر خواهد بود. مثلا دتکتور UV تا ۱۰ میلی ثانیه و IR یک تا پنج ثانیه زمان می برد تا به حریق پاسخ دهد.

قیمت دتکتور شعله

دتکتور شعله (Flame Detector)، گران ترین دتکتور آتش نشانی و سیستم اعلام حریق می باشد این دتکتور بسته به معمولی بودن یا ضد انفجار بودن و جنس بدنه و نوع امواج تشخیصی، قیمت های مختلفی دارد. دتکتور های شعله ضد انفجار از نوع معمولی نیز گران تر هستند و همچنین از تاثیر برند بر قیمت نمی توان چشم پوشی کرد.