عیب یابی تخصصی و تعمیر پمپ پیستونی و کارواش

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) و تعمیرات پمپ کارواش ما با دو دسته کلی از این تجهیز رو به رو هستیم.

1. پمپ پیستونی محوری (پمپ کارواش محوری)
2. پمپ پیستونی شعاعی (پمپ کارواش شعاعی)

در ادامه این متن به تفصیل درباره تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) و انواع نظریه ها در این زمینه می پردازیم.

در فرآیند تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) اصولا مشکلات و ایراداتی پدید می آید که برای برطرف کردن این عیوب راهکارهایی ارائه داده می شود.

علت خرابی پمپ کارواش

در زیر به برخی ار عوامل موثر در خرابی پمپ کارواش می پردازیم:

• پدیده کاویتاسیون در پمپ کارواش

در فرآیند تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) ، این پدیده زمانی ایجاد می شود که فشار مکش در ورودی پمپ از حد فشار تبخیر سیال کمتر شود، تبخیر سیال مورد نظر موجب ورود حباب های هوا به داخل سیال می شود. این حباب ها هنگامی که از ناحیه کم فشار به منطقه پر فشار پمپ منتقل می شوند به صورت ناگهانی تحت فشار زیاد، منفجر می شود.

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) از فعالیت های حوزه نصب و تعمیر پمپ به شمار می رود، یکی از مواردی که مورد توجه قرار می گیرد، حذف کامل یا بخشی از پدیده کاویتاسیون می باشد. اصول زیر می تواند این پدیده را تعدیل یا برطرف کند:

1. فاصله بین مخزن تا پمپ، حداقل مقدار ممکن باشد.
2. تعداد اتصالات بین پمپ و مخزن حداقل باشد.
3. از صافی و فیلتر های مناسب استفاده شود.
4. از سیال با ویسکوزیته مناسب پمپ استفاده شود.

• نشتی از پکینگ های پمپ پیستونی (پمپ کارواش)

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) نشتی از پکینگ ها یکی از عیوبی است که به راحتی و از طریق بازرسی قابل تشخیص است.

انواع آب بند های پمپ پیستونی (پمپ کارواش) که باعث جلوگیری از خروج سیال در تجهیز می شوند، عبارتند از:

1. پکینگ فشاری
2. پکینگ تزریقی
3. مکانیکال سیل
4. کاسه نمد ها

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) به محفظه ای که قطعات آب بندی در آن قرار می گیرد Stuffing box یا محفظه آب بند گفته می شود. وقتی که فشار در ناحیه ورودی پمپ پیستونی (پمپ کارواش) کمتر از فشار جو باشد، جعبه آب بندی از نفوذ هوا به داخل پمپ جلوگیری می کند. و وقتی که فشار داخل پمپ بیشتر از فشار جو باشد، جعبه آب بندی از نشت مایع به خارج پمپ جلوگیری می کند.

در فرآیند تعمیرات پمپ پیستونی یا پمپ کارواش مسائلی که در هنگام نصب پکینگ ها باید رعایت شود شامل موارد زیر است:

1- تعیین تعداد لایه های پکینگ مورد نیاز
2- تمیز کاری محور و محل های قرارگیری پکینگ
3- تعیین موقعیت قرارگیری لنترن رینگ
4- چک کردن محور از لحاظ صافی سطح و خمیدگی
5- انتخاب پکینگ مناسب با کمترین ضریب اصطکاک که توانایی تحمل فشار و درجه حرارت را داشته باشد و دوام آن خوب باشد.

برخی از علل به وجود آمدن نشتی در فرآیند تعمیرات پمپ پیستونی و روش برطرف کردن آن

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) برای جلوگیری از خرابی آن ها راهکار هایی ارائه شده است که در این جا اشاره می کنیم:

1. چک کردن ویبره پمپ های پیستونی یا پمپ کارواش به صورت دوره ای و منظم
2. کنترل مایع روانکار
3. چک کردن پمپ های پیستونی (پمپ کارواش) از لحاظ میزان صدای تولیدی توسط تجهیز
4. چک کردن دمای پمپ با استفاده از پیرومتر یا ترموگرافی

نمونه ای از پمپ پیستونی کاربری پمپ کارواش

اجزاء پمپ کارواش

در روند تعمیر پمپ کارواش نیاز است که ابتدا نگاهی گذرا به اجزای تشکیل دهنده و مشکلات متداولی که در این تجهیز خانگی و صنعتی ایجاد می شود داشته باشیم.

در حالت کلی تجهیز پمپ کارواش از اجزای زیر تشکیل شده است که در بر روی طرز کار پمپ پیستونی بسیار موثر می باشند.

• الکتروموتور: وظیفه تامین نیروی دوران مورد نیاز پمپ را بر عهده دارد.
• پمپ : وظیفه پمپاژ سیال و ایجاد فشار در سیال پمپ شونده را بر عهده دارد. که شامل قطعاتی نظیر سیلندر، پیستون، قطعات سرامیکی، شاطون، ورودی پمپ، خروجی پمپ و پیچ هواگیری می باشد.
• شیلنگ: قطعه ای است که از خروجی پمپ به قطعه تفنگی متصل شده و سیال پمپ شونده را به قطعه تفنگی منتقل می کند.
• تفنگی: وظیفه قطع و وصل سیال پمپ شونده را بر عهده دارد، روی این قطعه یک عدد دکمه تعبیه شده که با فشردن آن سیال جریان پیدا کرده و یا متوقف می شود.
• نازل: قطعه ای است که در انتهای لانس و تفنگی قرار گرفته و بر اساس نوع خروجی میزان فشار و دبی خروجی را تنظیم می کندو دازی دو نمونه خود تنظیم و ثابت است.

ایرادات متداول پمپ کارواش

خروجی آب کم است.

ابتدا خروجی پمپ را بررسی کنید. قطعات تفنگی و شلنگ و نازل را از لحاظ گرفتگی چک کنید. در صورتی که سایال پمپ شونده دارای ذرات معلق باشد ممکن است باعث گرفتگی در قطعات مذکور شود.در صورتی که موارد بیان شده بررسی شد و مشکلی مشاهده نگردید، باید به سراغ پمپ و الکتروموتور رفته و صحت کارکرد این دو قطعه بررسی شود.

سیال پمپ شونده یکنواخت نیست.

• الکتروموتور و دور آن چک شود همچنین برق ورودی به الکتروموتور را بررسی کنید و برق ورودی را با توجه به نوسانات برق چک کنید.
• پمپ را از لحاظ روان بودن و عدم گیرپاژ بررسی کنید.

پمپ داغ می شود.

• ورودی آب به پمپ کارواش را چک کنید و از بودن فشار قبل از ورودی پمپ اطمینان حاصل کنید. عموما در پمپ های پیستونی برای پمپاژ سیال نیاز است حداقل فشار ورودی یک تا یک و نیم بار باشد.( توجه داشته باشید شرایط خشک و بی آب کارکردن پمپ می تواند آسیب جدی به ساختار پمپ وارد کند)
• از روان بودن شفت پمپ اطمینان حاصل کنید.
• ساختار الکتروموتور را چک کنید. روان بودن شفت الکتروموتور را بررسی کرده و به صدا های ایجاد شده توسط الکتروموتور توجه کنید. ایراد در ساختار بیرینگ ها و وجود مشکل در سیم پیچ الکتروموتور می تواند عامل ایجاد مشکل در ساختار پمپ کارواش شود.

صدای پمپ در هنگام فعالیت زیاد است.

• بررسی لوله های ورودی به این دلیل که ممکن است هوا به ورودی پمپ نفوذ کرده باشد.
• چک کردن فنر به دلیل وجود آسیب در فنر سوپاپ مکش که باید در صورت آسیب دیدگی اقدام به تعویض شود.
• تمیز کردن و نصب مجدد سوپاپ اگر آلودگی ها در سوپاپ ها وجود دارد.
• ممکن است فرسودگی بلبرینگ در اثر دمای بالا بوجود آید پیشنهاد می شود محدوده دمای آب حداکثر 50 درجه سانتیگراد باشد.

پمپ با صدا های متفاوت کار می کند.

پمپ های پیستونی در هنگام کارکردن سر و صدا ایجاد می کنند اما نوع صدایی که خارج می شود می تواند دلایل مختلفی داشته باشد به عنوان مثال صدای ناله و لرزش خبر از فرسودگی قطعات می دهد در صورتی که صدای ریز ترکیدن حباب از دستگاه خارج شود به معنی وجود پدیده کاویتاسیون می باشد.

راندمان پمپ کاهش یافته است.

از دلایل راندمان پایین پمپ می توان به کمبود میزان روغن در مخزن، استفاده از روغن با ویسکوزیته پایین و وجود ساییدگی یا خوردگی در پمپ اشاره کرد.

محور پمپ فاقد چرخش است.

از دلایل این امر می توان به خرابی یاتاقان یا موتورمحرک، شکستگی اجزای داخلی پمپ اشاره نمود.

فشار پمپ کاهش یافته است.

از دلایل کاهش فشار پمپ می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• فرسایش و گشاد شدن نازل
• ایراد در سوپاپ ها (گرفتگی و چسبندگی)
• ایراد در آب بندی پیستون 
• خرابی شیر رگلاتور (شیر فشار شکن)

اختلاط آب و روغن در پمپ پیستونی

از دلایل اختلاط آب و روغن در پمپ پیستونی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• فرسودگی کاسه نمد پیستون
• مرطوب بودن بیش از حد در هوا
• از بین رفتن لوازم آب بندی پیستون

عدم عملکرد صحیح شیر فشار شکن یا رگلاتور

در ابتدا باید گفت وظیفه رگلاتور کاهش فشار سیال ورودی و تنظیم فشار خروجی است. یعنی فشار ورودی همیشه کمتر از فشار خروجی سیستم می باشد. آب لوله کشی شهری مناسب سیستم آبرسانی خانگی نیست به همین دلیل از شیر فشار شکن برای تنظیم فشار ورودی سیال به پمپ استفاده می شود تا با کاهش فشار آب ورودی، فشار متناسب با سیستم آبرسانی خانگی تنظیم شود. از جمله ایراداتی که ممکن است برای این قطعه بوجود آید می توان به موارد زیر اشاره نمود:

باز و بسته شدن رگلاتور هنگامی که لانس (لوله خروجی) بسته است.

• نشت و فرسودگی لانس که باید اقدام به تعمیر و تعویض لانس نمود.
• نشتی مغزی شیر رگلاتور
• بررسی و تعویض لوازم آب بندی در صورت فرسودگی اورینگ

ریختن بخشی از سیال در قسمت بای پس هنگام کارکرد عادی پمپ

در صورت کوچک بودن نازل و یا فرسودگی شیر بای پس باید نازل متناسب پمپ انتخاب شده و شیربای بس تعویض شود.

هنگامی که رگلاتور بسته است، فشارسنج پرش دارد و فشار زیادی نشان می دهد.

در صورت کثیفی شیر رگلاتور یا تنظیم نبودن رگلاتو، رگلاتور را به صورت صحیح تنظیم کنید و در صورت کثیفی اقدام به تمیز کردن نمایید.

روش ها و دیدگاه های مربوط به تعمیرات پمپ پیستونی و در حالت کلی فراگیر برای سایر تجهیزات صنعتی

1. تفکر جایگزینی به جای تعمیر Replacement: در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) این تفکر وجود دارد که در طول دوره عمر تجهیزات از آن بهره برداری می شود و به محض خرابی تعویض می شود.
2. تعمیر بعد از خرابی Break down maintenance: در تعمیرات پمپ پیستونی یا پمپ کارواش بر طبق این تفکر از تجهیزات تا زمانی که به مرحله شکست و خرابی نرسیده باشند، بهره برداری می شود و در مواقع خرابی نسبت به تعمیرات آن اقدام می شود.
3. تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه Preventive maintenance: در تعمیرات و نگهداری پمپ های پیستونی (پمپ کارواش)، قبل از وقوع خرابی با سرویس و روانکاری منظم و دوره ای و با انجام بازرسی های منظم که منجر به کشف عیب در مراحل اولیه و اقدام و تعمیر اصلاحی می گردد.
4. تعمیرات و نگهداری بر اساس وضعیت Condition Base maintenance: در این روش از تعمیرات پمپ پیستونی که با نام پمپ کارواش نیز شناخته می شود به دلیل آنکه توجه به سلامت تجهیز مهم می باشد، وضعیت تجهیز با اندازه کردن و نمودار کردن پارامتر های خاص و حیاتی تحت کنترل قرار می گیرد.

در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) قادر خواهیم بود، برای تعمیرات با اطمینان خاطر و خیال راحت برنامه ریزی کنیم. در فرآیند تعمیرات پمپ پیستونی ریشه یابی عیب و برطرف کردن آن هنری است که باید نهادینه شود تا بسیاری از هزینه های جاری کارخانه ها جلوگیری شود. در تعمیرات پمپ پیستونی (پمپ کارواش) با ترسیم یک چشم انداز مشخص و تامین لوازم یدکی مورد نیاز، میزان تولید و کارکرد ماشین آلات صنعتی افزایش می یابد، که به تبع آن فشار روانی به مدیران کاهش می یابد و اعتماد به ماشین آلات افزایش پیدا می کند و از خرید اقلام غیر ضروری جلوگیری می شود.