پمپ سانتریفیوژ چیست؟

آشنایی با پمپ سانتریفیوژ و کاربرد آن

پمپ سانتریفیوژ که به نام پمپ گریز از مرکز هم شناخته می شود، پرکاربردترین نوع پمپ در دنیا می باشد. این پمپ ها در دسته پمپ های دینامیکی قرار دارند و از نیروی گریز از مرکز جهت انتقال سیال استفاده می کنند. نحوه کار پمپ گریز از مرکز به این صورت است که سیال از دهانه مکش (قسمت ورودی) به داخل پمپ و مرکز پروانه (چشمی پروانه) وارد می شود، پروانه که به شفت موتور متصل است به وسیله چرخش سریع شفت به سرعت می چرخد و از این طریق انرژی مکانیکی موتور به سیال منتقل می شود. پره های پروانه، سیال را به سمت بیرون پرتاب می کنند و به آن انرژی جنبشی می دهند، سیال به کمک پوسته حلزونی شکل و در برخی موارد به کمک دیفیوزر به سمت دهانه رانش و خروجی پمپ هدایت می شود و در نهایت سیالی پر فشار در خروجی پمپ داریم.

انواع پمپ گریز از مرکز

انواع پمپ های گریز از مرکز را می توان بر اساس شاخص هایی مانند توان، دبی و هد آنها تقسیم بندی کرد مثلا پمپ سانتریفیوژ نیم اسب، پمپ سانتریفیوژ یک اسب و غیره اما در این مقاله به منظور بیان نکات کاربردی تر، انواع پمپ گریز از مرکز را بر اساس نوع ساختار و کاربرد تقسیم بندی کردیم که در زیر به آنها اشاره شده است:

• پمپ سانتریفیوژ بر اساس جهت جریان سیال
• پمپ سانتریفیوژ بر اساس جهت محور
• پمپ سانتریفیوژ از لحاظ تعداد ورودی سیال به پمپ
• پمپ سانتریفیوژ بر اساس نوع حلزونی
• پمپ سانتریفیوژ بر اساس تعداد طبقات
• پمپ سانتریفیوژ بر اساس نوع پروانه

انواع پمپ سانتریفیوژ بر اساس جهت جریان سیال

• پمپ سانتریفیوژ جریان محوری: در پمپ های گریز از مرکز جریان محوری که برای پمپاژ سیالات با دبی بالا اما هد کم مناسب هستند، سیال به موازات شفت و به صورت محوری وارد چشمه پروانه شده و به صورت محوری نیز از پمپ خارج می شود.
• پمپ سانتریفیوژ جریان شعاعی: در پمپ گریز از مرکز جریان شعاعی که معمولا برای انتقال سیالات در شرایط دبی کم و هد بالا استفاده می شود، سیال بعد از 90 درجه چرخش نسبت به قسمت مکش از پمپ خارج می شود.
• پمپ سانتریفیوژ جریان ترکیبی یا مختلط: در پمپ سانتریفیوژ جریان ترکیبی، سیال به صورت محوری وارد چشمه پروانه پمپ می شود و به صورت زاویه دار (زاویه ای بین افقی و عمودی) از پمپ خارج می شود. این مدل پمپ ها برای ایجاد فشار و دبی متوسط به کار می رود.

انواع پمپ سانتریفیوژ بر اساس جهت محور

• پمپ سانتریفیوژ محور افقی: همانطور که از اسم این پمپ پیدا است شفت در پمپ گریز از مرکز افقی به صورت افقی قرار دارد. این نوع پمپ ها بسیار پر کاربرد هستند و تعمیرات آنها راحت تر می باشد.

• پمپ سانتریفیوژ محور عمودی: شفت در پمپ سانتریفیوژ عمودی به صورت عمودی می باشد. استفاده از این مدل پمپ در شرایطی که فضا محدود است بسیار کاربرد دارد.

انواع پمپ سانتریفیوژ از لحاظ تعداد ورودی سیال به پمپ

• پمپ سانتریفیوژ تک مکشه: این پمپ ها دارای یک دهانه مکش می باشند.
• پمپ سانتریفیوژ دو مکشه: در این پمپ ها سیال از دو ورودی وارد پمپ می شود.

انواع پمپ سانتریفیوژ بر اساس نوع حلزونی

• پمپ سانتریفیوژ تک حلزونی: در پمپ گریز از مرکز تک حلزونی سیال بعد از چرخش و افزایش انرژی به وسیله چرخش پروانه، توسط همین فضای حلزونی از آن خارج می شود.
• پمپ سانتریفیوژ دو حلزونی: در پمپ گریز از مرکز دو حلزونی، فضای حلزونی توسط تیغه ای به دو قسمت تقسیم می شود و راندمان و عملکرد بهتری نسبت به پمپ های سانتریفیوژ تک حلزونی دارد.

انواع پمپ سانتریفیوژ بر اساس تعداد طبقات

• پمپ سانتریفیوژ یک طبقه: در داخل محفظه پمپ های سانتریفیوژ یک طبقه فقط یک پروانه تعبیه شده است. به دلیل طراحی ساده تعمیر و نگهداری از آن بسیار راحت می باشد. این پمپ ها معمولا برای تامین هد پایین تا متوسط و جریان زیاد استفاده می شوند.
• پمپ سانتریفیوژ دو طبقه: پمپ های سانتریفیوژ دو طبقه دارای پروانه های دوتایی می باشند که با هم کار می کنند. این پمپ برای کاربری های با هد متوسط بسیار مناسب می باشند.
• پمپ سانتریفیوژ چند طبقه: در پمپ های سانتریفیوژ چند طبقه، سه یا چند پروانه تعبیه شده است. این پمپ ها بهترین گزینه برای کاربری های با هد بالا می باشند. پمپ های سانتریفیوژ چند طبقه در مدل های عمودی و افقی تولید و روانه بازار می شوند.

انواع پمپ سانتریفیوژ بر اساس نوع پروانه

• پمپ سانتریفیوژ پروانه باز: در صورت نیاز به پمپاژ سیالات حاوی ذرات جامد ریز از پمپ سانتریفیوژ پروانه باز استفاده می شود.
• پمپ سانتریفیوژ پروانه نیمه باز: در پمپ سانتریفیوژ پروانه نیمه باز، در یک سمت پمپ، پره های صفحه ای مانند دیسک قرار دارند. برای سیالات با ویسکوزیته بالاتر و در صنایعی مانند صنایع غذایی که برخی سیالات حاوی ذرات جامد بسیار ریز می باشند از این پمپ استفاده می شود.
• پمپ سانتریفیوژ پروانه بسته: در پمپ سانتریفیوژ پروانه بسته در دو سمت، پره های صفحه ای مانند دیسک قرار دارند و با توجه به این که امکان مسدود شدن پروانه با ذرات جامد در بین دو صفحه وجود دارد برای پمپاژ سیالات تمیز مانند آب مصرفی کاربرد دارد. همچنین این پمپ ها برای تامین فشارهای بالاتر گزینه مناسب تری می باشند.

کاربرد پمپ های سانتریفیوژ

طراحی پمپ های گریز از مرکز به گونه ای می باشد که در انواع کاربری صنعتی، کشاورزی، خانگی و غیره و کاربری هایی که مایعات بدون ذرات جامد، رقیق و تقریبا با ویسکوزیته پایین تر از 0.1 cP می باشند، کاربرد دارند و به علاوه این پمپ ها قابلیت ایجاد دبی های بالا را دارند. در زیر به بیان برخی از کاربردهای خاص پمپ های گریز از مرکز می پردازیم:

• پمپ سانتریفیوژ آب برای مصارف خانگی، کشاورزی، صنعتی، آتش نشانی و غیره مناسب است.
• پمپ سانتریفیوژ اسید برای پمپاژ اسیدها و انواع مواد شیمیایی با خاصیت خورندگی در انواع صنایع مانند صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی، پتروشیمی و غیره از پمپ سانتریفیوژ اسید با متریالی مانند فولاد ضدزنگ، PP ،PVDF و غیره استفاده می شود.

• پمپ سانتریفیوژ سیرکوله: پمپ های سانتریفیوژ سیر کوله برای گردش مداوم سیال در مدارهای بسته مانند انواع سیستم گرمایشی (مثل منابع کویلی و رادیاتور)، سیستم سرمایشی (مثل برج خنک کننده و چیلر)، تهویه مطبوع و غیره به منظور حفظ دمای ثابت یا حفظ فشار ثابت در سیستم های بسته استفاده می شود.

• پمپ سانتریفیوژ خطی: پمپ های سانتریفیوژ خطی به گونه ای طراحی شده اند که ورودی و خروجی سیال به صورت خطی قرار دارد و بدنه پمپ به صورت موازی با لوله های سیستم نصب می شود. به دلیل مدل طراحی و نصب در فضای اشغالی صرفه جویی شده و عملکرد بی صدایی دارند.

• پمپ سانتریفیوژ روغن داغ: از پمپ سانتریفیوژ روغن داغ برای انتقال آب و روغن در دماهای بالا در صنایع مختلف مانند سیستم های گرمایشی (گردش روغن حرارتی در بویلرها و غیره)، صنایع غذایی، تولید قیر و غیره کاربرد دارند.

• پمپ سانتریفیوژ اسلاری: برای انتقال سیالات حاوی ذرات جامد، دوغاب، گل و لای و مواد ساینده از این نوع پمپ های گریز از مرکز استفاده می شود. این پمپ ها که مقاومت قابل توجهی در برابر سایش دارند و در صنایع معدنی، پتروشیمی و نیروگاه ها وغیره کاربرد دارند.

• پمپ سانتریفیوژ کف کش: پمپ سانتریفیوژ کف کش برای مصارف کشاورزی، مصارف صنعتی، خانگی و غیره کاربرد دارد. این دسته از پمپ ها که با نیروی گریز از مرکز کار می کنند، نوعی پمپ مستغرق می باشند که برای تخلیه آب از چاه ها، استخرها و غیره استفاده می شوند. برای انتخاب پمپ کف کش می توانید به مقاله نحوه انتخاب پمپ کف کش مراجعه نمایید.

• پمپ سانتریفیوژ لجن کش: پمپ سانتریفیوژ لجن کش که از مدل های مستغرق می باشد که دارای انواع پروانه باز یا نیمه باز است. این پمپ در تصفیه خانه ها و برای فاضلاب صنعتی، معادن، مصارف کشاورزی و غیره کاربرد دارند. این دسته از پمپ ها قابلیت انتقال سیالات حاوی ذرات معلق، لجن و آب های آلوده را دارا می باشند و دارای مقاومت بالایی در برابر سایش نیز هستند.

مزایای پمپ سانتریفیوژ

• طراحی متنوع (افقی، عمودی، چند مرحله ای و غیره)
• پرکاربرد (آبرسانی، نیروگاه، صنایع نفت،گاز، پتروشیمی وغیره)
• طراحی و ساختار ساده
• جریان یکنواخت و بدون ضربه بر خلاف پمپ های جابجایی مثبت
• نصب و بهره برداری ساده و سریع
• هزینه تعمیر و نگه داری پایین

برندهای شاخص پمپ های سانتریفیوژ در بازار ایران

• پمپ سانتریفیوژ Grundfos دانمارک
• پمپ سانتریفیوژ KSB آلمان
• پمپ سانتریفیوژ Sulzer سوئیس
• پمپ سانتریفیوژ Flowserve امریکا
• پمپ سانتریفیوژ Ebara ژاپن
• پمپ سانتریفیوژ Wilo آلمان
• پمپ سانتریفیوژ Dab ایتالیا
• پمپ سانتریفیوژ ایرانی پمپیران

سخن پایانی

پمپ های گریز از مرکز دارای انواع متنوعی می باشند که هر کدام جهت پاسخگویی به نیاز کاربران در یک شرایط خاص طراحی و ساخته شده اند. لازم است کاربران برای خرید پمپ سانتریفیوژ حتما نوع نیاز خود را تشخیص دهند یا از کارشناس فنی در این باره سوال کنند تا بتوانند بهترین پمپ سانتریفیوژ را از مراکز معتبری همچون هایپر صنعت فامکو خریداری نمایند و تجربه عالی از خرید خود داشته باشند.