سیم و کابل
فروش انواع سیم و کابل
هر نوع هادی الکتریسیته که توسط ماده ای از محیط اطراف خود عایق شده باشد را کابل می گویند. در انتقال انرژی با قدرت بالا، برای کاهش افت حرارتی در سیم ها، باید ولتاژ خط را بالا برد که در این صورت جریان مدار کاهش می یابد. سیم ها اکثرا برای انتقال انرژی در منازل و روشنایی ها استفاده می شود و کابل ها در کارخانجات و اماکن صنعتی استفاده می کردند. البته کابل های تلفن از نظر ساختمانی و کاربرد با کابل های برق متفاوت می باشند.
تفاوت سیم و کابل
سیم معمولا تک رشته ای و کابل چند رشته ای می باشد و از جهات گوناگون اعم از ساخت، موارد استفاده و قابلیت اطمینان تفاوت های مهمی با یکدیگر دارند و سیم از یک لایه عایق تشکیل و کابل تک رشته از دو لایه عایق تشکیل شده است.
ساختمان کابل ها
- عایق کابل
- هادی کابل
- غلاف کابل
عایق کابل
عایق کابل متناسب با نوع کاربرد از جنس مختلف می باشد که مهم ترین آن ها به شرح ذیل است:
کابل کاغذ روغنی: در این کابل ها عایق اصلی کاغذ است که در درجه حرارت 120 - 110 درجه سانتیگراد، رطوبت آن گرفته شده و استقامت الکتریکی آن تا حد زیادی بالا می رود. سپس همین کاغذ را از درون روغن عبور داده تا کلیه منافذ آن روغن را روغن پر کند.
کابل کاغذ گازی
- کابل های معمولی: کابل های معمولی گازی همانند کابل های کاغذ روغنی است فقط به جای روغن و منبع فشار روغن، از گاز نیتروژن یا مخلوطی از گاز نیتروژن و SF6 استفاده می شود.
- کابل های کپسولی: کابل های کپسولی هادی، توسط مقره هایی از بدنه کپسولی کابل عایق شده و در وسط کپسول نگه داشته می شود. فشار گاز داخل کابل با فشار سنج کنترل می شود به طوری که با کاهش فشار گاز، ابتدا آلارم و سپس کابل را از مدار خارج می کند.
کابل پلاستیکی: کابل های پلاستیکی، کابل هایی هستند که در ساختمان آنها از مواد مصنوعی نظیر PVC،PEN با تحمل بالا در مقابل ولتاژ و تحمل حرارتی خوب به خصوص در شرایط اتصال کوتاه به عنوان ماده عایق استفاده شده است.امروزه نوع پیشرفته عایق پلاستیک، عایق XLPE است.
حداکثر دمای نامی عایق کابل برای کابل های پلاستیکی در جدول زیر آمده است:
عایق | کارکرد عادی | اتصال کوتاه (حداکثر تداوم 5 ثانیه) |
PVC | 70 | 160 |
PE | 70 | 130 |
XLPE | 90 | 250 |
این کابل ها دارای مزایای تلفات دی الکتریک کم، جریان نامی بالا، حمل و نقل آسان تر، کابل کشی راحت تر، انعطاف پذیری بیشتر، ارزان بودن و عمر بیشتر نسبت به کابل های روغنی و گازی است.
هادی کابل
هادی کابل باعث هدایت جریان الکتریکی می شود که جنس آن اغلب از مس یا آلومینیوم است. هادی کابل ممکن است به صورت افشان یا مفتول باشد.
غلاف کابل
اجزای تشکیل دهنده:
- پوشش الکترواستاتیکی روی هادی: این پوشش از جنس نیمه هادی بوده و برای یکنواخت کردن سطح هادی و میدان روی آن است این پوشش از تخلیه جزیی بین فواصل احتمالی عایق و هادی جلوگیری می کند.
- پوشش الکترواستاتیکی روی عایق: این پوشش از جنس نیمه هادی بوده و میدان الکتریکی رشته ها را محدود می کند و از تخلیه جزیی و نشت جریان جلوگیری می کند.
- پوشش الکترواستاتیکی فلزی: این پوشش از تعداد نوار یا لایه یا هردو تشکیل شده است که به صورت جدا روی هر رشته یا هر سه رشته کشیده می شود.
- نوار مسی: از آنجا که ضریب نفوذ مغناطیسی مس بسیار پایین است. نوار مسی از نفوذ میدان مغناطیسی خارجی به داخل کابل جلوگیری می کند.
- غلاف خارجی: معمولا این غلاف از جنس PVC می باشد. برخی از کابل ها فاقد غلاف می باشند.
انواع کابل و کاربرد آن از نظر ساختمان داخلی
کابل ها از نقطه نظر کاربرد:
- کابل مسلح: کابل های مسلح کابل هایی هستند که برای تحمل ضربه ها، فشار و نفوذ رطوبت وسایل عوامل دارای نوارهایی از فولاد و یا غلاف های سربی می باشد.
- کابل غیر مسلح: کابل هایی هستند که فاقد مزایا و ساختمان کابل های مسلح بوده و فقط از نقطه نظر الکتریکی عایق شده اند.
انواع کابل
- کابل با عایق کاغذی
- کابل با روکش پلاستیکی
- کابل با غلاف سربی
- کابل با روپوش آلومینیوم
- کابل افشان
- کابل پروتودور
- کابل دریایی
- کابل های مخابراتی
- کابل های ضد آتش
- کابل های فشار ضعیف
- کابل های زمینی
- کابل با عایق سیلیکون
- کابل های ساختمانی
- کابل های ابزار دقیق
- کابل های هوایی
- کابل های فشار متوسط
- کابل های فشار قوی
- کابل های خاص
شناسایی کابل های جریان بالا
- N: علامت کابل با سیم مسی که طبق استاندارد VDE آلمان ساخته شده است.
- NA: علامت کابل با سیم آلومینیومی که طبق استاندارد VDE آلمان ساخته شده است.
- Y: علامت عایق پروتودور (اولین Yدر ردیف حروف)
- T: سیم تحمل کننده (در برابر کابل های هوایی)
- R: حفاظت فولادی سیم نواری شکل
- H: علامت ورق متالیزه
- C: در کابل های فشار ضعیف علامت سیم صفر و در کابل های فشار قوی علامت سیم حفاظت و یا سیم نول (صفر) می باشد.
- B: حفاظت فولادی نواری شکل
- GB: حفاظت نواری فولادی شکل
- Y: روپوش پروتودور(دومین حرف Yدر ردیف حروف)
- re: سیم گرد یک رشته ( چند لا)
- rm: سیم گرد چند رشته ای (چندلا)
- se: سکتور شکل و یک سیمه (مثلثی)
- Sm: سکتور شکل و چند سیمه (مثلثی چند رشته)
علائم مشخصه کابل ها
- NYY: کابل هادی مس، عایق و غلاف پلاستیک
- NAYY: کابل با هادی آلومینیوم، عایق و غلاف پلاستیک
- NGG: کابل با هادی مس، عایق و غلاف پلاستیک
- NAGG: کابل هادی آلومینیوم، عایق و غلاف پلاستیک
- NYKB: کابل با هادی مس، عایق پلاستیک، غلاف سرب و زره فولادی
- NYYGB: کابل با هادی مس، عایق و غلاف پلاستیک و زره فولاد گالوانیزه
- NKBA: کابل با هادی مس، عایق کاغذ، غلاف سرب، زره فولادی و روپوش خارجی الیاف گیاهی
اتصال کابل به مدار
برای اتصال کابل به مدار کفشک کابل یا کابلشو استفاده می شود.کابلشو ها از نظر ظاهری شبیه فیش ها و ترمینال های اصلی می باشند که اغلب برای بدست آوردن یک اتصال محکم، کابلشو را به کابل لحیم می کنند.
انواع کابلشو
- پرسی
- لحیمی
- پیچی
انواع اتصالات کابل
- اتصال انتهایی
- اتصال Y
- اتصال چهارراه
- اتصال سربه سر
- اتصال سه راهی
انواع مفصل
- مفصل قیری
- مفصل موادی (رزینی)
- مفصل نواری
- مفصل حرارتی
- مفصل فشاری
- مفصل برودتی
نکات انتخاب کابل مناسب
هر کابلی با سطح مقطع معین قادر به انتقال جریان مشخص می باشد که اگر از آن حد بیشتر گردد، باعث کوتاه شدن عمر و یا سوختن کابل و بروز حوادثی خواهد شد. لذا در طراحی یک شبکه باید سه اصل رعایت شود:
- جریان برق از حد مجاز تجاوز نکند.
- افت ولتاژ نباید بیشتر از حد مجاز گردد.
- درباره سطح مقطع انتخاب شده از نظر افت توان، محاسبات اقتصادی صورت گیرد.
نکات چگونگی استفاده از کابل
نگهداری و استفاده صحیح هر نوع وسیله ای از جمله کابل باعث ازدیاد طول عمر آن خواهد شد که در این خصوص جا دارد به چند نکته مهم توجه نمود:
- کابل پلاستیکی (PVC) را نباید در زمستان (درجه حرارت کمتر از صفر باشد) کابل کشی نمود. اگر در چنین مواقعی لازم به کابل کشی بود باید قبلا قرقره کابل را دراتاق یا انبار گرم نمود و سپس فورا آن را مورد استفاده قرار داد.
- اگر کابل در خاک گذاشته شود، باید گودالی به عمق cm70 حفر گردد و کمی خاک نرم در آن ریخته و پس از گذاشتن کابل به اندازه 20 سانتیمتر خاک نرم روی کابل بریزید و روی آن را آجر قرار دهیدو بعد گودال را با خاک معمولی پر کنید.
- هنگام نصب کابل نباید شعاع خمش کابل از 15-12 برابر قطر خارجی آن کمتر باشد.
کابل های استاندارد
سطح مقطع نرم شده یا استاندارد کابل ها بر حسب mm2 به صورت زیر است:
1000MM2، 800، 625، 500، 400، 300، 240، 185، 150، 120، 95، 70، 50،46، 35، 25، 16، 10، 5.2، 5.1
کابل های انتقال انرژی از نظر سطح ولتاژ
- کابل فشار ضعیف (تا kv1)
- کابل فشار متوسط(از v3300 تا kv45)
- کابل فشار قوی(ازkv60 تا kv90)
رنگ عایق سیم های کابل ها با سیم محافظ
- کابل سه سیمه: (سبز و زرد - آبی - قهوه ای)
- کابل چهارسیمه: (سبز و زرد - آبی - قهوه ای - مشکی)
- کابل پنج سیمه: (سبز و زرد - آبی - قهوه ای - مشکی)
- کابل شش سیمه و بیشتر: (سبز و زرد و بقیه مشکی با شماره حک شده روی بدنه)
رنگ عایق سیم های کابل های بدون سیم محافظ
- کابل یک سیمه: (مشکی)
- کابل دو سیمه: (مشکی - آبی)
- کابل سه سیمه: (مشکی - آبی - قهوه ای )
- کابل چهار سیمه: (مشکی - آبی - قهو ه ای - مشکی)
- کابل پنج سیمه: (مشکی - آبی - قهوه ای - مشکی - مشکی)
- کابل شش سیمه و بیشتر: (تمام سیم ها مشکی و روی آن ها به ترتیب از یک شماره گذاری شده است)