ایزوبوتانول چیست؟

ایزو بوتانول یا ایزوبوتیل الکل ماده شیمیایی و بیولوژیکی است که به عنوان حلال صنعتی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله مشخصات و ساختار ایزوبوتانول بررسی شده و فرایند تولید آن شرح داده می شود همچنین بیان شده است که این ماده به چه منظور هایی در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

بررسی ایزوبوتیل الکل

ایزوبوتانول مایعی شفاف با نقطه جوش نسبتا بالا می باشد که به عنوان ماده اولیه در صنایع شیمیایی، غذایی، حلال و پوشش و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. فرمول شیمیایی آن C4H10O است. این ماده الکلی در مقایسه با اتانول از محتوای انرژی بالایی برخوردار است و بر خلاف اتانول با هر درصدی با بنزین قابل اختلاط بوده قابل مصرف در موتورهای بنزینی می باشد ایزو بوتانول به دو صورت شیمیایی و بیولوژیکی تولید می شود. 

این ماده یکی از ایزومرهای بوتانول می باشد که فرمول شیمیایی یکسانی داشته فرم ساختاری آنها با هم متفاوت است. دیگر ایزومرهای بوتانول عبارت اند از n-بوتانول، 2-بوتانول و tert-بوتانول.

مشخصات فنی ایزوبوتانول

• فرمول شیمیایی:C4H9OH
• دمای ذوب: 108- درجه سانتیگراد
• دمای جوش: 107.89 درجه سانتیگراد
• نقطه اشتعال: 28درجه سانتیگراد
• وزن مولکولی : 74.12g/mol

فرایندهای تولید ایزوبوتانول

ایزو بوتانول به دو صورت شیمیایی و بیولوژیکی تولید می شود که در روش بیولوژیکی ایزو بوتانول طی تخمیر کربوهیدرات ها تولید می شود ایزو بوتانول حاصل از این روش رقیق بوده و غلظت پایینی دارد به همین دلیل برای بدست آوردن ایزوبوتانول با غلظت بالا نیاز به تکنیک های جداسازی می باشد. از فرایندهای شناخته شده در زمینه جداسازی الکل ها از محلول های آبی آنها می توان به تقطیر، استخراج با حلال، دفع گازی و تراوش تبخیری اشاره نمود بررسی ها حاکی از آن است که روش تراوش تبخیری از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر می باشد به عنوان مثال، میزان انرژی مصرفی در فرایند های دفع گازی، جذب، استخراج و استخراج غشایی و تراوش تبخیری به منظور جداسازی ایزوبوتانول به ترتیب برابر با 21،33،14 و 9 مگاژول بر کیلوگرم می باشد. تراوش تبخیری یک فرایند غشایی است که در آن یک مخلوط خوراک مایع به وسیله تبخیر جزئی در طی یک غشاء انتخاب پذیر غیر متخلخل جدا می شود.

تولید ایزوبوتانول صنعتی نیز به دو روش انجام می شود:

1. از روش هیدروژناسیون و سپس تقطیر
2. از طریق کربنیله کردن پروپیلن

در کل رایج ترین روش تولید ایزوبوتانول از طریق هیدروژناسیون است که در یک راکتور انجام می شود سپس از طریق تقطیر جداسازی صورت می گیرد.

کاربردهای ایزوبوتانول

ایزو بوتانول کاربری های فراوانی در صنعت می تواند داشته باشد و به عنوان مواد اولیه صنایع شیمیایی کاربرد دارد از عمده مصارف پر کاربرد این حلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی
• به عنوان حلال در پوشش های سطح و چسب
• در صنعت خودروسازی به عنوان افزودنی به سوخت خودرو جهت جلوگیری از یخ زدن کاربراتور و همچنین به عنوان پولیش جهت افزایش وضوح رنگ خودرو
• به عنوان خوراک در واحدهای تولید ایزوبوتیل استات
• در صنعت چاپ به عنوان حلال
• به عنوان افزودنی در مایعات ضد یخ زدگی
• حلال در صنعت نساجی
• حلال برای رنگ های پلاستیک
• از ایزو بوتانول در آزمایشگاه به عنوان حلال شاهد در کروماتوگرافی استفاده می شود.

نتیجه گیری

بوتانول و ایزومر هایش در صورت دستیابی به روش هایی برای تولید انبوه، به منظور دست یابی به سوخت های زیستی و تجدید پذیر به عنوان جایگزینی مناسب برای سوخت های فسیلی در آینده، امیدواری هایی را برای محققان به وجود آورده است از ویژگی های بارز این ماده می توان به دمای جوش و انجماد بالای آن اشاره نمود که می تواند به عنوان یک افزودنی جهت جلوگیری از یخ زدگی استفاده شود.